ΟΔΙΚΗ(ΑΝ) ΑΣΦΑΛΕΙΑ: ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΛΗΞΙΑΡΧΟΣ ΘΑΝΑΤΩΝ

Οδική (αν)ασφάλεια: το κράτος ως ληξίαρχος θανάτων
09/01/2011
από Μανώλης Ανδριωτάκης
Ενώ μαίνεται ένας εμφύλιος πόλεμος όλων εναντίον όλων στους ελληνικούς δρόμους, ενώ αφανίζεται κάθε χρόνο ο πληθυσμός ενός ολόκληρου χωριού 1.500 και πλέον ανθρώπων, η πολιτεία επιμένει να επιρρίπτει τις ευθύνες των τροχαίων στα θύματα και στους πολίτες, αποφεύγοντας έτσι τις κραυγαλέες δικές της ευθύνες.
Η ερώτηση είναι: οι θεσμοί, το κράτος, οι επιχειρήσεις, δεν έχουν ευθύνη για τον εμφύλιο πόλεμο στους δρόμους μας;
Η Ελληνική Αστυνομία επιβεβαίωσε σήμερα αυτό που είχε γράψει πρόσφατα ο Γιώργος Κουβίδης, ότι οι νεκροί από τροχαία δυστυχήματα στις φετινές γιορτές αυξήθηκαν εντυπωσιακά. Στο δελτίο Τύπου της βλέπουμε πού αποδίδονται αυτά τα δυστυχήματα με γραφήματα και στοιχεία. Οι αιτίες λοιπόν των 54 θανατηφόρων τροχαίων (έναντι 43 το ίδιο διάστημα πέρσι) που οδήγησαν σε 63 νεκρούς (έναντι 49 πέρσι), σύμφωνα με την πολιτεία είναι:
16 η υπερβολική ταχύτητα

15 η κίνηση στο αντίθετο ρεύμα

13 λοιπά αίτια (οδήγηση υπό επήρεια αλκοόλ, κλπ)

5 η παραβίαση προτεραιότητας

5 η απόσπαση προσοχής
Για άλλη μια φορά, και τεχνηέντως, όλη η ευθύνη επιρρίπτεται στα θύματα, που έτρεχαν, κινούνταν στο αντίθετο ρεύμα, οδηγούσαν υπό την επήρεια αλκοόλ, παραβίαζαν την προτεραιότητα, ή δεν είχαν την προσοχή τους στο τιμόνι. Μάλιστα. Εννοείται ότι όπως σε όλα τα πράγματα, υπάρχει η ατομική ευθύνη. Καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του. Αλλά δεν είναι λίγο ύποπτο όταν αφαιρούμε το άτομο απ’ το περιβάλλον του; Σε ποιές συνθήκες δρουν κι αντιδρούν οι έλληνες οδηγοί, πεζοί, κ.λπ.; Όταν στους ελληνικούς δρόμους υπάρχει ανομία, όταν υπάρχει ατιμωρησία, όταν η επιθετική οδήγηση είναι μια συνηθισμένη κατάσταση, σε τι ωφελεί η επίκληση της ατομικής ευθύνης και μόνον; Είναι σκόπιμη άραγε αυτή η πρακτική απόδοσης όλων των ευθυνών επάνω στο άτομο; Οι θεσμοί, οι αρμόδιοι, το κράτος, οι επιχειρήσεις, δεν έχουν ΚΑΜΜΙΑ ευθύνη για τον εμφύλιο πόλεμο στους δρόμους μας; Μήπως έτσι διαγράφουν τις δικές τους, σοβαρότατες ευθύνες;
Στο ίδιο δελτίο Τύπου, ακολουθούν συμβουλές ασφαλούς οδήγησης, οι οποίες και πάλι αναφέρονται στο μεμονωμένο άτομο:
• Μαθαίνω και εφαρμόζω τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας

• Όταν οδηγώ δεν έχω καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά

• Δεν παραβιάζω τα όρια ταχύτητας

• Φορώ πάντα ζώνη ασφαλείας

• Τοποθετώ τα παιδιά στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου και τους φορώ ζώνη ασφαλείας

• Σε περίπτωση που οδηγώ ή είμαι συνεπιβάτης σε μοτοσικλέτα φορώ πάντα κράνος

• Δεν κάνω αντικανονικά προσπεράσματα

• Δεν παραβιάζω τον κόκκινο σηματοδότη

• Σταματώ στο STOP και δίνω προτεραιότητα

• Δεν μιλώ στο κινητό όταν οδηγώ

• Δίνω προτεραιότητα στους πεζούς

• Σέβομαι τα σήματα και τις υποδείξεις των τροχονόμων
Τα αυτονόητα, και πάλι. Καμία αναφορά στα σοβαρότατα προβλήματα διαφθοράς, καμία αυτοκριτική. Σαν το κράτος να είναι αμέτοχο, να είναι ένας απλός παρατηρητής παραβάσεων και ληξίαρχος θανάτων. Προσοχή, δε μέμφομαι τη συνεπή καταγραφή των δυστυχημάτων, ούτε βέβαια και την δημοσιοποίησή τους στο Διαδίκτυο. Θεωρώ ότι είναι κινήσεις που βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση. Πρέπει να γνωρίζουμε τις αιτίες των δυστυχημάτων, να τις καταγράφουμε, να τις συγκρίνουμε, να τις δημοσιεύουμε. Όμως αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να γίνουν αποφασιστικά βήματα, κινήσεις σοβαρές, μεγάλες, τόσο με βραχυπρόθεσμο όσο και με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Υπάρχει κάποιος-οι που θα αναλάβει-ουν αυτή την ευθύνη όμως;
Στο ίδιο δελτίο Τύπου, αναφέρεται βεβαίως και η συνεισφορά της αστυνομίας στην αποτροπή των τροχαίων, ενημερώνοντάς μας ότι ελέγχθηκαν 177.217 οδηγοί από 35.067 αστυνομικούς. Αναρωτήθηκε κανείς μήπως τελικά αυτοί οι έλεγχοι δεν ήταν αρκετοί; Ή μήπως ήταν σε λάθος ή γνωστά σημεία; Γιατί φέτος είχαμε αύξηση των θυμάτων;
Όταν κάθε χρόνο αφανίζεται απ’ τη χώρα ο πληθυσμός ενός ολόκληρου χωριού 1.500 ανθρώπων και πλεόν από τροχαία δυστυχήματα, η πολιτεία εξακολουθεί την ίδια αναποτελεσματική τακτική. Οι νεκροί αυξάνονται, οι σοβαρά τραυματίες επίσης, κι εμείς σφυρίζουμε κλέφτικα. Φταίει, «η κακιά η ώρα», “ήταν θέλημα θεού”, “κατάρα” και πάει λέγοντας…
Οι αιτίες λοιπόν των 63, αλλά και των χιλιάδων νεκρών και τραυματιών που έχουμε στη χώρα δεν είναι μόνο αυτές που αναφέρει η αστυνομία και το Υπουργείο Προστασίας του πολίτη. Είναι σε μεγάλο βαθμό:
• Τα πληρωμένα διπλώματα οδήγησης

• Οι κακοτεχνίες του οδικού δικτύου, η κακή συντήρηση, η έλλειψη παρακολούθησής του, η άμεση διόρθωση τεχνικών προβλημάτων

• Η ατιμωρησία

• Η έλλειψη συστηματικών και υπεύθυνων ελέγχων

• Η ανεπαρκής εκπαίδευση

• Η κουλτούρα της επιθετικής οδήγησης
Καθώς και άλλα που θα μπορούσαν να φτιάξουν ολόκληρο κατάλογο. Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι ουσιαστικό για την οδική ασφάλεια, πρέπει η πολιτεία να κάνει αυτοκριτική, να εκδηλώσει τη σοβαρή βούληση, να ξεπεράσει το ρόλο του ληξίαρχου, να αναλάβει τις ευθύνες της και να περάσει στην πράξη. Ήδη έχει αργήσει πολύ. Τα θύματα είναι ήδη πολλά. Και η υπομονή όλων των ανθρώπων έχει εξαντληθεί.
Σημ. Στις παραβάσεις που καταγράφηκαν απ’ την αστυνομία, η χρήση κινητού τηλεφώνου έρχεται στην 6η θέση με μόλις 503 παραβάτες (απ’ τις 43.960). Αν αυτό δε δηλώνει ανοχή τότε τί; Όποιος είναι ελάχιστα παρατηρητικός στο δρόμο, βλέπει ότι οι συμπολίτες μας που μιλούν στο κινητό τους είναι πάρα πολλοί…Χθες είδα με τα μάτια μου 4 οδηγούς λεωφορείου να μιλούν στο κινητό τους, χωρίς καν hands-free!