Όταν το θύμα γίνεται θύτης

Η αφίσα, οπτικό μέσο μαζικής επικοινωνίας, έχει σαν σκοπό να μεταδώσει ένα μήνυμα ενημερωτικό, αποτρεπτικό ή προτρεπτικό που αναπτύσσεται κυρίως στο πεδίο της διαφήμισης ή της πολιτικής . Χρησιμοποιεί σαν γλώσσα τη σύνθεση της εικόνας και κειμένου. Η εικόνα σαν αγωγός της άμεσης μετάδοσης του μηνύματος το προεκτείνει συνειρμικά, τονίζοντας τους ιδιαίτερους χαρακτήρες της σημασίας του, κάνοντάς το εύληπτο και γρήγορα αναγνώσιμο. Ο γραπτός λόγος συμπληρώνει την εικόνα δίνοντας τις απαραίτητες πληροφορίες , συμμετέχει οργανικά σ’ αυτή ως στοιχείο της σύνθεσής της. Η σημασία του κειμένου και της εικόνας λειτουργεί κατά κάποιον τρόπο, σαν «δρώσα συνείδηση»-προκαλώντας τον θεατή-πείθοντάς τον , μέσα από μια ειδική αισθητική και λογική «επιχειρηματολογία» για τις αυθεντικές αξίες του περιεχομένου του μηνύματος.

Αν είναι έτσι τότε τι λογικά επιχειρήματα και μηνύματα προκύπτουν από τις παρακάτω αφίσες (του 2011) της καμπάνιας για την οδική ασφάλεια Street Smart στις ΗΠΑ;

Μήπως «σηκώθηκαν τα πόδια να χτυπήσουν το κεφάλι»; Οι αφίσες αυτές  είχαν τοποθετηθεί σε στάσεις λεωφορείων το 2011. Αυτό που εμφανίζεται είναι ένα κατεστραμένο αμάξι μετά από σύγκρουση με πεζό. Ένα ζευγάρι άθικτα γυναικεία πόδια – το γιατί επιλέχθηκε γυναίκα είναι μια άλλη πιο πονεμένη ιστορία καθώς οι γυναίκες στατιστικά εμπλέκονται σε πολύ λιγότερα τροχαία από τους άντρες- κι ένα ΙΧ «χτυπημένο» – ποδοπατημένο…σνιφ σνιφ το καημένο.

Παρόμοιου ύφους οι αφίσες και για τους ποδηλάτες:

Πεζή, ποδήλατο και ποδηλάτισσα  σε αντεστραμένες αναλογίες καταστρέφουν ένα ΙΧ. Προσέξτε οδηγοί όχι γιατί θα καταστρέψετε μια ανθρώπινη ζωή, αλλά γιατί θα καταστρεψετε το καινούριο απαστράπτον αμάξι σας που κοστίζει κάποιες χιλιάδες δολάρια και που δουλεύετε διπλοβάρδιες για να το ξεχρεώσετε. Προσέξτε πεζοί και ποδηλάτες όχι γιατί κινδυνεύει η ζωή σας, αλλά γιατί θα κάνετε ζημιά!

Αυτές βέβαια είναι παλαιότερες αφίσες. Οι πρόσφατες έχουν «βελτιωθεί»:

Αλίμονο στο νεκρό πεζό που θα βρεθεί να φορά μαύρα

Τουλάχιστον η καμπάνια δεν πέρασε απαρατήρητη – τον έναν σκοπό της δηλαδή τον κατάφερε.

Σάλος διαμαρτυριών σε twitter κλπ μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άμεση απαίτηση διακοπής των μηνυμάτων που ουσιαστικά μετατρέπουν το θύμα σε θύτη.

Διαμαρτυρίες πολιτών γιατί το μήνυμα εμπεριέχει στην ουσία του κατηγορία για το θύμα.

Ναι είναι όντως αλήθεια πως εάν είσαι πεζός και φοράς ανοιχτόχρωμα ρούχα μειώνεις τον κίνδυνο παράσυρσης από ΙΧ. Όμως, εντέλει, είναι ευθύνη των οδηγών να είναι προσεκτικοί και να έχουν στο νου τους τους πεζούς, τα παιδιά και γενικά τους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου. Κι όπως και να το κάνουμε είναι λίγο περίεργο να τοποθετείς μηνύματα για την οδική ασφάλεια στο πλάι των λεωφορείων που να εστιάζουν στις ενδυματολογικές επιλογές των πεζών.

Συχνά δε αυτές οι ενδυματολογικές «επιλογές» είναι συνέπεια προηγούμενων τροχαίων συγκρούσεων.

Πηγή: www.soste.gr