Στο Σχέδιο Νόμου Του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Μέτρα Θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής» και λοιπές διατάξεις που έχει δοθεί για δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 12 Ιουνίου 2017 περιλαμβάνονται στο άρθρο 31 δύο τροποποιήσεις που αφορούν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Η πρώτη αποτελεί προσθήκη άρθρου που προβλέπει επι τόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για πέντε χρόνια σε οδηγούς που προκάλεσαν θανατηφόρο τροχαίο υπο την επήρεια αλκοόλ και η δεύτερη τροποποίηση άρθρου που προβλέπει τον διπλασιασμό των ποινών που επιβάλλονται σε περίπτωση εγκατάλειψης θύματος τροχαίου.Οι προσθήκες προήλθαν μετά τις διαδοχικές παρεμβάσεις που αφορούσαν συνολικότερα το ζήτημα της Δικαιοσύνης του SOS Τροχαία Εγκλήματα μαζί με την ΕΥΘΥΤΑ ΡΟΔΟΥ στους υπουργούς Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλο και Στ. Κοντωνή και τις αναλυτικές συζητήσεις με τους πρώην και νυν γενικούς γραμματείς του υπουργείου Κ. Κοσμάτο και Γ. Σάρλη.
Το προτεινόμενο από το υπουργείο άρθρο έχει ως εξής:
Άρθρο 31
Τροποποίηση άρθρων Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας
1.Στο άρθρο 42 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999, Α΄ 57), όπως ισχύει,
προστίθεται παρ. 12 ως εξής:
«12. Στον οδηγό οχήματος (ή κάθε μεταφορικού μέσου) που προκάλεσε θανατηφόρο ατύχημα, ο οποίος οδηγούσε υπό την επήρεια οινοπνεύματος και η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του είναι άνω του 0,50 g/l αφαιρείται επί τόπου η άδεια ικανότητας οδήγησης για διάστημα πέντε (5) ετών. Κατά της παραπάνω απόφασης της αστυνομικής αρχής, ο οδηγός δύναται να προσφύγει ενώπιον του κατά τόπου αρμοδίου εισαγγελέα πλημμελειοδικών για την ακύρωση της πράξης αφαίρεσης ή τη μείωση του χρόνου αφαίρεσης. Μετά την εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο του αρμοδίου δικαστηρίου, η προσφυγή του προηγουμένου εδαφίου απευθύνεται μόνο προς το δικαστήριο το οποίο μπορεί να συνεδριάσει και πριν από την εκδίκαση της κύριας ποινικής υπόθεσης κατά την αυτόφωρη διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, το ποινικό δικαστήριο κατά την κρίση του, συνεκτιμώντας τις συνθήκες τέλεσης της πράξης και την προσωπικότητα του δράστη, μπορεί να επιμηκύνει την αφαίρεση της άδειας οδήγησης για χρονικό διάστημα έως πέντε (5) επιπλέον έτη. Αν ο ίδιος οδηγός μετά την παρέλευση της πενταετίας ή του χρόνου που ορίσει το ποινικό δικαστήριο καταληφθεί να οδηγεί και πάλι υπό την επήρεια οινοπνεύματος αφαιρείται επί τόπου και δια βίου η άδεια ικανότητας οδηγού.».
- Η παρ. 4 του άρθρου 43 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999, Α΄ 57), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Αυτός που παραβαίνει τις διατάξεις της παραγράφου 2 περίπτωση α΄και β, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών. Αν από τη συμπεριφορά του ο παθών περιήλθε σε κίνδυνο ζωής ή επήλθε θάνατος ή σωματική βλάβη αυτού, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις, και με αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού για χρονικό διάστημα έξι (6) έως δώδεκα (12) μηνών, η οποία επιβάλλεται υποχρεωτικά από το δικαστήριο».
Τα προτεινόμενα άρθρα απέχουν από το να αποτελούν μια συνολική μεταρρύθμιση. Ακόμα και στο περιορισμένο πεδίο που εστιάζουν είναι αρκετά άτολμα. Παρόλα αυτά είναι θετικό που το υπουργείο Δικαιοσύνης αποφάσισε επιτέλους να προτείνει δυο άρθρα με πιο αυστηρή αντιμετώπιση τόσο των μεθυσμένων οδηγών που σκοτώνουν όσο και των οδηγών που εγκαταλείπουν τα θύματα τους. Αν δεν μας έχει διαφύγει κάτι η τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Δικαιοσύνης πάει αρκετά πίσω, στην υπουργεία Καστανίδη και κινήθηκε σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση: προτάθηκε και νομοθετήθηκε τότε η μετατροπή της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ και τοξικών ουσιών από πλημμέλημα σε πταίσμα, αφού χαρακτηρίστηκε «πράξη χαμηλής κοινωνικής απαξίας»… Με τροπολογία του τότε αντιπολιτευομενου ΣΥΡΙΖΑ μετά από μια μεγάλη κινητοποίηση οικογενειών θυμάτων τροχαίων απ όλη την Ελλάδα που συντόνισε ο SOS Τροχαία Εγκλήματα κατορθώσαμε δυο χρόνια μετά να καταργηθεί αυτή η νομοθετική ρύθμιση.
Παρατηρήσεις
Προσθήκη παρ 12 στο αρθρο 42 του ΚΟΚ
Στην πιο αυστηρή ερμηνεία της η παράγραφος προβλέπει την επιβολή 10χρονης αφαίρεσης της άδειας οδήγησης (5 κατά το θανατηφόρο συμβάν από την αστυνομία+ 5 στη δίκη). Αντίθετα στην πιο ελαστική ερμηνεία της, η άδεια αφαίρεσης μπορεί να μην αφαιρεθεί καθόλου, αφού ο εισαγγελέας μπορεί να ακυρώσει την πρώτη ποινή που επιβάλει η αστυνομία και κατά την δίκη δεν προβλέπεται ελάχιστη σχετική ποινή παρά μόνο η πιθανή μέγιστη. Τέτοια διακύμανση (από 0 έως 10 χρόνια) είναι προβληματική. Με δεδομένο ότι ειδικά στο θεμάτων τροχαίων εγκλημάτων εισαγγελικές και δικαστικές αρχές επί δεκαετίες εξαντλούν όλα τα όρια επιείκειας και επιβάλουν πάντα τις ελάχιστες ποινές, στην πράξη είναι πολύ πιθανόν να έχουμε την ακύρωση του προτεινόμενου άρθρου μέσω της επιλογής των ελάχιστων (μηδενικών) ποινών.
Ιδιαίτερα προβληματική είναι η προβλεπόμενη δυνατότητα με μια εισαγγελική απόφαση να μειώνεται αλλά ιδιαίτερα να ακυρώνεται μια προβλεπόμενη ποινή πενταετούς στέρησης της άδειας οδήγησης. Να σημειώσουμε εδώ ότι ανάλογη δυνατότητα σήμερα δεν έχει εισαγγελέας να ακυρώσει η να μειώσει την ποινή αφαίρεσης άδειας οδήγησης που επιβάλλεται σε οδηγούς που οδηγούν με αλκοόλ 0.8 έως 1.1 gr/L (τρεις μήνες) η μεγαλύτερο του 1.1 gr/L (έξι μήνες) που επιβάλλονται χωρίς καν οι οδηγοί να έχουν προκαλέσει τροχαία σύγκρουση.
Ζητάμε: Να αφαιρεθεί η δυνατότητα ακύρωσης της ποινής από τον εισαγγελέα. Να υπάρχει δυνατότητα προσφυγής για μείωση η οποία να μη ξεπερνά το ήμισυ (δυόμιση χρόνια) μόνον για τους οδηγούς με συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα μικρότερη του 1.1 gr/L. Οδηγοί με μεγαλύτερη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα δεν έχουν δικαίωμα προσφυγής για μείωση.
Στη δυνατότητα το ποινικό δικαστήριο να επιβάλει επιπλέον στέρηση άδειας οδήγησης έως πέντε έτη να προστεθεί ότι για τους οδηγούς με συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα 1.1 gr/L και περισσότερο επιβάλει ποινή στέρησης άδειας οδήγησης κατ ελάχιστον 2,5 έτη.
Συνέπεια των παραπάνω είναι η σε κάθε περίπτωση αφαίρεση της άδειας για 7.5 έως 10 έτη για τους οδηγούς που προκαλούν θανατηφόρο τροχαίο οδηγώντας με αλκοόλ στο αίμα 1.1 gr/L και περισσότερο.
Για μικρότερες του 1.1 gr/L διασφαλίζεται ελάχιστη αφαίρεση επί 2.5 έτη (μέγιστη 10 έτη).
Οδηγοί από τους οποίους έχει αφαιρεθεί η άδεια για διάστημα πέντε ετών και περισσότερο επανακτούν την άδεια κατόπιν εξετάσεων. Στις κλασσικές ιατρικές εξετάσεις τους προστίθεται επιπλέον η εξέταση τους από δημόσιο ειδικό κέντρο εξάρτησης από το αλκοόλ και η σύμφωνη γνώμη του για την έκδοση άδειας οδήγησης. Η άδεια οδήγησης του να είναι με τον περιορισμό ότι στο όχημα που οδηγεί θα υπάρχει σύστημα ανίχνευσης αλκοόλ που δεν θα επιτρέπει την κίνηση σε περίπτωση ύπαρξης αλκοόλ στον εκπνεόμενο αέρα.
Αντικατάσταση παρ. 4 του άρθρου 43 του ΚΟΚ (ν. 2696/1999, Α΄ 57),
Η προτεινόμενη τροποποίηση αφορά των διπλασιασμό των ποινών σε περίπτωση φυγής από το σημείο σύγκρουσης (6 μήνες φυλάκιση) και εγκατάλειψης θύματος (φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους και αφαίρεση άδειας οδήγησης 6 έως 12 μήνες).
Οι διατάξεις αυτές αν και αυστηρότερες δεν θα περιορίσουν την διαρκή αύξηση των περιστατικών εγκατάλειψης θυμάτων.
Όσο οι κατηγορίες για την εγκατάλειψη παραμένουν σε βαθμό πλημμελήματος και το κράτος αρνείται να προχωρήσει στην κράτηση ακόμα και υποτρόπων δραστών κανένα αποτέλεσμα δεν πρόκειται να υπάρξει.
Η εμπειρία μας λέει πως στη συμψηφιστική λογική τα δικαστήρια θα ελαττώνουν τις ποινές που επιβάλλουν για τα συνοδά πλημμελήματα (όπως το πλημμέλημα…της ανθρωποκτονίας) ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να παραμείνει για το δράστη στα πλαίσια μια ποινής με αναστολή ή στη χειρότερη περίπτωση μιας εξαγοράσιμης ποινής, εννοείται με το χαμηλότερο δυνατό αντίτιμο και σε δόσεις.
Γιώργος Κουβίδης
Το σχέδιο νόμο είναι στο διαδίκτυο μέχρι τις 12 Ιουνίου
την κριτική και τις προτάσεις σας: ΕΔΩ
Woman dressed as lady justice peeking at scales
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου