Τα τροχαία εγκλήματα και η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη

Στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την οδική ασφάλεια περιλαμβάνονται στοιχεία για τους νεκρούς από τροχαία εγκλήματα (τροχαία απ’ εδώ κι εμπρός) στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. την περίοδο 2010-2018. Με βάση τα στοιχεία αυτά και τον πληθυσμό των κρατών αυτών θα εξετάσουμε στο άρθρο αυτό τη μείωση των νεκρών στη χώρα μας ανά τριετία την περίοδο αυτή σε σχέση με τα άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Πριν, όμως, προχωρήσουμε χρειάζονται ορισμένες διευκρινίσεις:

Στον τίτλο του άρθρου, αντί του επίσημου όρου «τροχαία ατυχήματα», χρησιμοποιούμε τον όρο «τροχαία εγκλήματα» Ο λόγος είναι ότι οι περισσότεροι θάνατοι και τραυματισμοί στην άσφαλτο οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, δηλαδή στην εγκληματική συμπεριφορά εκείνων που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους τους προκαλούν. Πιο συγκεκριμένα:

Με βάση τα στοιχεία των αρμόδιων αρχών, οι περισσότεροι νεκροί και τραυματισμοί από τροχαία οφείλονται στην παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Πρόκειται δηλαδή για την εγκληματική συμπεριφορά των οδηγών.

Εκτός από τους οδηγούς τα τροχαία οφείλονται και στις αρμόδιες αρχές, δηλαδή τις κεντρικές υπηρεσίες του κράτους, τις περιφέρειες και τους δήμους, πράξεις και παραλείψεις των οποίων αποτελούν την αιτία ορισμένων τροχαίων (κακή κατάσταση του οδικού δικτύου, ανεπαρκής αστυνόμευση, μη επιβολή αυστηρών ποινών σε παραβάτες κ.λπ.).

Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις στις οποίες για τους νεκρούς στην άσφαλτο δεν ευθύνεται κανείς από τους παραπάνω, όπως π.χ. ακραία και απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα, ανακοπή καρδιάς του οδηγού, απροσεξία των πεζών κ.λπ. Στις περιπτώσεις αυτές, μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει τον όρο «τροχαία ατυχήματα».

Από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Ε.Ε. φαίνεται ότι γενικά υπάρχει τάση μείωσης των νεκρών από τροχαία σε όλα τα κράτη-μέλη.

Υπάρχουν, όμως, διακυμάνσεις από έτος σε έτος και για τον λόγο αυτό οι συγκρίσεις διεθνώς γίνονται για τους νεκρούς από τροχαία κατά μέσο όρο τον χρόνο ανά τριετία και ως μέτρο σύγκρισης ανάμεσα στα κράτη-μέλη χρησιμοποιούνται οι νεκροί ανά 1.000.000 κατοίκους. Επειδή ο πίνακας με τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. είναι μεγάλος, θα περιοριστούμε στα στοιχεία για τη χώρα μας και θα αναφέρουμε τη θέση που έχει ανάμεσα στα κράτη αυτά.

Την περίοδο 2010-2018 υπάρχουν τρεις τριετίες. Το σύνολο των νεκρών στη χώρα μας στην καθεμιά από αυτές τις τριετίες δίνεται στην 1η γραμμή του πίνακα. Στη 2η γραμμή δίνονται οι νεκροί κατά μέσο όρο κατ’ έτος, στην 3η ο μέσος πληθυσμός κατ’ έτος τις τριετίες αυτές και στην 4η οι νεκροί κατά μέσο όρο κατ’ έτος ανά 1.000.000 κατοίκους. Στη 2η στήλη της τελευταίας γραμμής δίνεται η ποσοστιαία μείωση των νεκρών τη δεύτερη σε σχέση με την πρώτη τριετία και στην 3η η ποσοστιαία μείωση την τρίτη σε σχέση με τη δεύτερη τριετία.

Από την 1η, τη 2η και την 4η γραμμή του πίνακα φαίνεται ότι ο αριθμός των νεκρών από τροχαία και ο αριθμός τους ανά 1.000.000 κατοίκους μειώνονταν συνεχώς. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε την τριετία 2013-2015 σε σχέση με την προηγούμενη. Ένας λόγος για τη μεγάλη αυτή μείωση ήταν οι συνέπειες της εφαρμογής των μέτρων των μνημονίων. Την τριετία όμως 2016-2018 ο ρυθμός μείωσής τους ήταν, δυστυχώς, το ένα τρίτο του προηγούμενου.

Οι νεκροί ανά 1.000.000 κατοίκους στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. κυμαίνονταν την τριετία:

• - 2010-2012 από 30 στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι 144 στη Λετονία. 
• Η Ελλάδα κατείχε την 25η θέση.
• - 2013-2015 από 27 στη Σουηδία μέχρι 128 στη Λετονία. Η Ελλάδα κατείχε την 23η θέση.
• - 2016-2018 από 28 στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι 97 στη Ρουμανία και η Ελλάδα παρέμεινε στην 23η θέση.

Παρά, δηλαδή, την εντυπωσιακή μείωση νεκρών από τροχαία στη χώρα μας, περισσότερους νεκρούς από τροχαία ανά 1.000.000 κατοίκους από την Ελλάδα είχαν: την πρώτη τριετία μόνο η Πολωνία, η Ρουμανία και η Λετονία και τη δεύτερη και τρίτη προστέθηκαν σ’ αυτές η Βουλγαρία και η Κροατία. Όλα τα άλλα κράτη είχαν λιγότερους. Είναι προφανές ότι μπορεί και πρέπει να μειωθεί ακόμα περισσότερο ο αριθμός των νεκρών από τροχαία. Γι’ αυτό επιβάλλεται να:

• -Αυστηροποιηθούν οι ποινές στους παραβάτες και να επιβάλλονται από τα δικαστήρια.
• -Αυξηθεί η επιτήρηση στους δρόμους από τα όργανα τάξης.
• - Βελτιωθεί και συντηρηθεί το οδικό δίκτυο από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
• - Καταργηθεί το «έθιμο» της επιστροφής των πινακίδων σε παραβάτες σε εορταστικές περιόδους.
• - Καταβληθεί συστηματική προσπάθεια αλλαγής νοοτροπίας στην οδήγηση μέσω της παιδείας και των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και
• -Συναισθανθούμε όλοι την ευθύνη που έχουμε όταν οδηγούμε ένα όχημα και να μην το μετατρέπουμε σε φονικό όπλο.

* πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Αναδημοσίευση: https://www.efsyn.gr