Για μια ριζοσπαστική παρέμβαση στο ζήτημα της Οδικής Ασφάλειας

Το κείμενο που ακολουθεί κατατέθηκε για συζήτηση στην Γενική Συνέλευση της Ευρωπαικής Ομοσπονδίας Θυμάτων Τροχαίων (FEVR) που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβρη του 2014 στη Λουμπλιάνα της Σλοβενίας από την «YOU ARE WHAT U DO – Κώστας Κουβίδης», μέλος της FEVR. Υιοθετήθηκε ομόφωνα από την Γενική Συνέλευση και θα αποτελέσει την βάση της παρέμβασης μας στην «4η Παγκόσμια Συνάντηση Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που αγωνίζονται για την Οδική Ασφάλεια» που οργανώνουν στο Μαρόκο 12-15 Μαρτίου ο Π.Ο.Υγείας σε συνεργασία με τον Ο.Η.Ε. Όπως και στις τρεις προηγούμενες συναντήσεις (Βρυξέλλες 2009, Ουάσιγκτον 2011, Αττάλεια 2013) και σ αυτή την συνάντηση μοναδικοί συμμετέχοντες από την Ελλάδα θα είναι εκπρόσωποι της You Are What U Do – Κώστας Κουβίδης και της ΕΥΘΥΤΑ – Ρόδου οργανώσεων που συμμετέχουν στον SOS Τροχαία Εγκλήματα.

Η νέα κυβέρνηση που εκλέχτηκε στη χώρα μας ελπίζουμε να μην ακολουθήσει την κυβερνητική παράδοση δεκαετιών στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας και της υπεράσπισης των θυμάτων των τροχαίων. Τίποτα φυσικά δεν είναι δεδομένο. Αλλά αν ο στόχος είναι ο δραστικός περιορισμός των τροχαίων συγκρούσεων και των θυμάτων τους  τα σημεία που ακολουθούν πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ όψιν.

 

 

1. Αν και η Ευρώπη συνολικά αποτελεί την ήπειρο με την μικρότερη αναλογικά με τον πληθυσμό αναλογία θανάτων και τραυματισμών από τροχαίες συγκρούσεις οι στόχοι που κατά καιρούς τέθηκαν για τον περιορισμό των τροχαίων συγκρούσεων και των θυμάτων τους δεν επιτυγχάνονται.

2. Επιπλέον, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες τόσο στον αριθμό θανάτων και τραυματισμών από τροχαία όσο και στην πτωτική τάση που παρατηρείται σ αυτά.

3. Σαν ομοσπονδία οργανώσεων που εκπροσωπούν βασικά τα θύματα των τροχαίων,  προφανώς για μας κανένας αριθμός θανάτων ή τραυματισμών στο δρόμο δεν είναι για μας αποδεκτός. Ούτε οι συγκριτικές στατιστικές αποτελούν παρηγοριά για όσους έχουν χάσει ή θα χάσουν ανθρώπους τους στο δρόμο.

4. Κατανοούμε ότι ο μηδενισμός των τροχαίων συγκρούσεων δεν θα προκύψει αυτόματα, ωστόσο, η σημερινή πραγματικότητα με κανένα τρόπο δεν μας κάνει αισιόδοξους για ένα τέτοιο μέλλον.

5. Οι τροχαίες συγκρούσεις αποτελούσαν την 10^η αιτία θανάτου παγκόσμια το 2000, ανέβηκαν στην 8^η θέση το 2010 και χωρίς την λήψη ουσιαστικών μέτρων θα αποτελούν το τέλος της δεκαετίας του 2020 την 5^η αιτία θανάτου. Από το 1.300.000 νεκρούς σήμερα θα περάσουμε στους 2.400.000. Το 85% αυτής της αύξησης θα αφορά στις χαμηλού και μέσου οικονομικού επιπέδου χώρες. Όσον αφορά την νεολαία, τα τροχαία αποτελούν εδώ και χρόνια την πρώτη αιτία θανάτου (γεγονός με ιδιαίτερη σημασία από διαφορές πλευρές). (Όλα τα στοιχεία από W.H.O.)

6. Η χώρα με την μεγαλύτερη επιτυχία στον περιορισμό των τροχαίων συγκρούσεων είναι αναμφίβολα η Σουηδία. Η ασκούμενη σ αυτήν πολιτική κωδικοποιημένη ως Vision Zero , απέδειξε όχι μόνο ότι τα τροχαία μπορούν να μειωθούν δραστικά αλλά και πως δεν υπάρχει όριο σ αυτήν την μείωση, ότι η τάση μηδενισμού τους είναι απόλυτα ρεαλιστική.

7 .Η σημαντικότερη εξέλιξη του τελευταίου χρόνου στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας και της υπεράσπισης των θυμάτων των τροχαίων συγκρούσεων αποτελεί κατά την γνώμη μας η υιοθέτηση από το Δήμο της Νέας Υόρκης (11.000.000 κάτοικοι) του Vision Zero και η με ταχύτατο ρυθμό ανάληψη ενός μεγάλου αριθμού πρωτοβουλιών προς αυτή την κατεύθυνση.

8. Η συζήτηση για την οδική ασφάλεια την απειλή του θανάτου και της αναπηρίας από τροχαία δεν είναι θεωρητική. Μιλάμε για ένα πρόβλημα που μεγεθύνεται και δεν θα λυθεί με ψηφίσματα, διακηρύξεις ευχές και προσευχές αλλά μόνο με συντονισμένη, αποφασιστική και σωστά προσανατολισμένη δράση.

9. Θα πρέπει να κάνουμε σαφείς τις διαφορές μας με τις ομάδες (που έχουν αυξηθεί υπέρμετρα) που βλέπουν το ζήτημα της οδικής ασφάλειας από επαγγελματική άποψη. Είναι διαφορετικό να δουλεύεις για την οδική ασφάλεια και την υπεράσπιση των θυμάτων των τροχαίων και διαφορετικών να κάνεις δουλειές γι αυτό.

10. Κατά την γνώμη μας τον κυρίαρχο ρόλο στην διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής πολιτικής αλλά και της παγκόσμιας για την οδική ασφάλεια δυστυχώς παίζουν επαγγελματικές οργανώσεις , πολλές από τις οποίες σχετίζονται με την αυτοκινητοβιομηχανία. Η επιδίωξη είναι να εμφανιστεί όλη η προσπάθεια για των περιορισμό των συγκρούσεων σαν εσωτερική υπόθεση της βιομηχανίας του αυτοκίνητου και διαφόρων ειδικών.

11. Θεωρούμε κυριολεκτικά εξωφρενικό, αλλά ταυτόχρονα και σημείο οριστικής ρήξης μ αυτόν τον κόσμο, διακοπής της συνεργασίας και αποχώρησης των οργανώσεων μας και της ομοσπονδίας από τις σχεδιαζόμενες δράσεις τον φημολογούμενο διορισμό εκπροσώπου της FIA ως συντονιστή της δεκαετίας δράσης για την Οδική Ασφάλεια από τον ΟΗΕ*.

12. Αλλά αυτό είναι μόνο το εμφανές σημείο του παγόβουνου. Η FEVR αποτελεί την μόνη πραγματικά υπαρκτή σε ευρωπαϊκό επίπεδο δύναμη που αγωνίζεται για την Οδική Ασφάλεια και τα θύματα των τροχαίων. Πρέπει να αναρωτηθούμε για την αντιμετώπιση που έχουμε σαν Ομοσπονδία και σαν εθνικές οργανώσεις από τις αρμόδιες αρχές. Δεν θέλουμε τη λύπη τους. Μας αρκεί η δικιά μας. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε δυστυχώς σε πάρα πολλά σημεία ας μείνουμε στα κύρια:

13 α. Είναι απίστευτο και όμως αληθινό, τα τροχαία απουσιάζουν από τους Επτά Άξονες για την Δημόσια Υγεία στην Ευρώπη! (2013 – 2017). Σε αντίθεση μ αυτήν την απουσία, του αιτίου που αποδεκατίζει την νέα γενιά και στην Ευρώπη, στους επτά άξονες περιλαμβάνεται το Ευ γηράσκειν των Ευρωπαίων Πολιτών.

β. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (προηγούμενη θητεία) δεν υπήρξε ενδιαφέρον από επαρκή αριθμό βουλευτών για να συγκροτηθεί μια επιτροπή για την οδική ασφάλεια, έτσι μια τέτοια επιτροπή δεν υπήρξε επί πέντε χρόνια! (δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει στη νέα περίοδο) σε αντίθεση με την ύπαρξη επιτροπών για ποιο ενδιαφέροντα θέματα όπως το κυνήγι και το κρασί.

γ. Καμία ουσιαστική εξέλιξη δεν είχαμε στο θέμα της Δικαιοσύνης, όσον αφορά τις τροχαίες παραβάσεις αλλά και τα τροχαία εγκλήματα. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ο θάνατος από τροχαίο έγκλημα παραμένει ουσιαστικά ατιμώρητος και οι αποζημιώσεις των θυμάτων ληστεύονται κανονικά από τις ασφαλιστικές εταιρείες.

δ. Αν και δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς με το σύνολο των προτάσεων που έχει αποφασίσει/καταθεσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την δεκαετία δράσης για την Οδική Ασφάλεια θα πρέπει να επισημάνουμε πως αυτές δεν αποτελούν δεσμεύσεις αλλά ευχές προς τις χώρες μελή. Ακόμη και η θεωρητική αποδοχή του Vision Zero δεν είχε καμία πρακτική σημασία.

ε. Για το ζήτημα της οδικής ασφάλειας διακινούνται τεράστια ποσά χρημάτων τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και από την Παγκόσμια Τράπεζα, όσο και από τις εθνικές κυβερνήσεις. Οι οργανώσεις μας είναι αποκλεισμένες από αυτά (θα αναφερθούμε για την Ελλάδα αναλυτικά αλλά δεν είναι ζήτημα που αφορά μόνο την Ελλάδα)  και χρηματοδοτούνται  οργανώσεις με σχεδόν καθόλου ή «ανορθόδοξη» δράση με άγνωστες διασυνδέσεις και κριτήρια στη λήψη των σχετικών αποφάσεων.

14. Το ουσιαστικό πρόβλημα που γεννά το πλήθος αυτών των προβλημάτων και που υποσκάπτει κάθε προσπάθεια ανάπτυξης μιας ουσιαστικής πολίτικης για τον περιορισμό των τροχαίων συγκρούσεων είναι το γεγονός πως σε Ευρωπαϊκό επίπεδο δεν επιτρέπεται να ασχολούνται με τις τροχαίες συγκρούσεις ούτε τα Υπουργεία Υγείας, ούτε τα υπουργεία Δικαιοσύνης, ούτε οι αρμόδιοι επίτροποι ούτε οι σχετικές επιτροπές. Είναι αποκλειστικό θέμα των υπουργών και επιτρόπων Μεταφορών. Ποιανού επιθυμία ήταν το να περιοριστεί το ζήτημα εκεί είναι μια άλλη ιστορία. Ωστόσο για μας είναι καθαρό πως όσο το ζήτημα παραμένει στα χέρια τους καμία ελπίδα για ουσιαστικές αλλαγές δεν υπάρχει.

15. Last but not least. Υπάρχει διεθνώς μια μεθοδευμένη προσπάθεια υποβάθμισης του αριθμού των θυμάτων των τροχαίων μέσω των στατιστικών υπηρεσιών κάθε χώρας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτό που υποτίθεται πως ισχύει είναι η καταγραφή σαν θυμάτων όλων όσων πεθάνουν το αργότερο μέσα σε τριάντα ημέρες από το συμβάν.

Θα πρέπει να παρέμβουμε άμεσα στον W.H.O. για να σταματήσει αυτή η απάτη (που δεν εφαρμόζεται για κανένα άλλο αίτιο θανάτου). Το γεγονός πως οι τραυματίες των τροχαίων είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία νέοι σε συνδυασμό με την μεγάλη πρόοδο στην αντιμετώπιση των πολυτραυματιών που έχει υπάρξει τα τελευταία χρόνια έχει σαν αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι τραυματίες να ξεπερνούν της τριάντα ημέρες ζωής και κατά συνέπεια να μην καταγράφοντα σαν θύματα τροχαίων…Εκπληκτικός τρόπος για να μειώσουμε των αριθμό των νεκρών.

- Αλλά εμείς δεν μιλάμε για αριθμούς, μιλάμε για Πρόσωπα.

- Ας τους δείξουμε λοιπόν το Πρόσωπο μας.

_______________________

* Η προσπάθεια να τοποθετηθεί εκπρόσωπος της αυτοκινητοβιομηχανίας (FIA = Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου) και μάλιστα εμπλεκόμενος στην διοργάνωση αγώνων ταχύτητος ματαιώθηκε χάρη στις δραστικές παρεμβάσεις  του προέδρου της FEVR και άλλων οργανώσεων στον ΓΓ του ΟΗΕ.

 

Πηγή: www.soste.gr