Με αφορμή την «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας» που ξεκινάει σήμερα 16 Σεπτέμβρη. Ένα πρακτικό παράδειγμα για το πόσο πίσω είμαστε και για το πώς ένας άλλος δρόμος είναι εφικτός.
Η Ποντεβέδρα, μια πόλη 85.000 περίπου κατοίκων στη Βόρεια Ισπανία (Γαλικία) έχει μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 67% ενώ από το 2011 δεν έχει σημειωθεί σ αυτήν κανένα θανατηφόρο τροχαίο και το 73% των μετακινήσεων γίνεται με πόδια και ποδήλατο. Τα περισσότερα αυτοκίνητα απαγορεύεται να μπουν στο κέντρο της πόλης ενώ και αυτά που μπαίνουν έχουν όριο ταχύτητας τα 20 χιλιόμετρα την ώρα.
Η ανατροπή ξεκίνησε το 1999, όταν εξελέγη δήμαρχος για πρώτη φορά ο Μιγκέλ Λόρες. «Αλλάξαμε το αφήγημα. Είπαμε πως δεν θα βελτιώσουμε την κίνηση στους δρόμους αλλά αντίθετα θα ανακτήσουμε τα πεζοδρόμια και τους δημόσιους χώρους» λέει ο δήμαρχος.
Τα πάντα είναι εφικτά όταν οι προσπάθειες σου δεν εξαντλούνται σε «μια νύχτα χωρίς ατυχήματα», «μια μέρα χωρίς νεκρούς» ή » μια βδομάδα κινητικότητας» αλλά χαράσσεις και υποστηρίζεις αποφασιστικά μια μακροπρόθεσμη πολιτική προς όφελος των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου και του δημόσιου χώρου. Όταν δεν είσαι υπηρέτης ή dealer της μηχανοκίνησης.
Ποντεβέδρα: Η ισπανική πόλη- πρότυπο όπου δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα
Στην Ποντεβέδρα, την ισπανική πόλη χωρίς αυτοκίνητα, υπάρχει ένας διαφορετικός τύπος κυκλοφοριακής συμφόρησης. Από το 1999, η κίνηση έχει περιοριστεί κατά 97% στο κέντρο της πόλης και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έχουν μειωθεί κατά 67%.
Ένα μοντέλο που επικροτούν και οι γείτονες της χώρας.
Η Νοέλα Κουιντάνα που ζει κοντά στην πόλη εξηγεί: «Χαλαρώνεις περπατώντας με τα παιδιά στο δρόμο χωρίς φόβο ότι θα τα χτυπήσει αυτοκίνητο. Μπορούν να πάνε με ποδήλατο, με πατίνι χωρίς κανένα κίνδυνο».
Το μοντέλο αυτό αρέσει επίσης στους ιδιοκτήτες καταστημάτων της πόλης. Μια απ’ αυτούς, η Μερθέντες Εσκαουριάζα σημειώνει: «Οι άνθρωποι αφήνουν τα αυτοκίνητά τους σε ένα εναλλακτικό πάρκινγκ και κάνουν τα ψώνια τους χωρίς βιασύνη».
Το Euronews συνομίλησε με τον δήμαρχο Μιγκέλ Λόρες, που βρίσκεται πίσω από τον μετασχηματισμό της πόλης και ο οποίος εισέρχεται τώρα στην έκτη συνεχόμενη θητεία του.
Ο δήμαρχος Λόρες είπε στην κάμερα του Euronews: «150.000 αυτοκίνητα εισέρχονταν στο κέντρο της πόλης καθημερινά. Και το 30% της κυκλοφορίας ήταν αυτοκίνητα που δεν σταματούσαν καν στην πόλη. Τα απομακρύναμε όλα. Ένα ακόμα ποσοστό 30-40% των αυτοκινήτων προσπαθούσαν απλά να βρουν ένα σημείο στάθμευσης. Πρόκειται για μια κυκλοφοριακή συμφόρηση που δημιουργεί μόνο ρύπανση, ατυχήματα, διαταράσσει και καταλαμβάνει τον δημόσιο χώρο. Καταργήσαμε την κίνηση και την κυκλοφοριακή συμφόρηση και επιτρέψαμε μόνο την κίνηση που είναι απαραίτητη και η οποία είναι μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα».
Ο Δήμος μεταμόρφωσε έως και 700.000 τετραγωνικά μέτρα που προορίζονταν για οδική κυκλοφορία και θέσεις στάθμευσης, σε φιλικούς χώρους για ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Και το μοντέλο συνεχίζει να επεκτείνεται.
Ο Μιγκέλ Λόρες προσθέτει: «Η βασική ιδέα ήταν να ξαναδώσουμε τον δημόσιο χώρο στους ανθρώπους, έχοντας κατά νου την αυτονομία ευάλωτων ομάδων, όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες… Θέλαμε η πόλη να ξαναζωντανέψει, γιατί όπου υπάρχουν αυτοκίνητα, δεν υπάρχει ΖΩΗ».
Από την Ποντεβέδρα, ο δημοσιογράφος του Euronews, Χάιμε Βελάσκεθ, μεταδίδει: «Πριν από 20 χρόνια, η Ποντεβέδρα ξεκίνησε ένα μοντέλο εστιασμένο στους πεζούς, το οποίο είναι τώρα μια σημαντική τάση σε πόλεις σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τη στιγμή που η Μαδρίτη προσπαθεί να καταργήσει τις ζώνες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο κέντρο της και η ΕΕ έχει κινήσει διαδικασία επιβολής κυρώσεων κατά της Ισπανίας για τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, η Ποντεβέδρα παρέχει χρήσιμες ιδέες για το πως να μειωθεί η κυκλοφορία και να αντιμετωπιστεί η ρύπανση».
Η Ποντεβέδρα έχει πιο φαρδιά πεζοδρόμια και στενούς δρόμους για να κατευνάσει την κυκλοφορία, καθώς και ανυψωμένες διαβάσεις πεζών για να τονίσει ότι τα αυτοκίνητα εισέρχονται σε ένα χώρο όπου δεν ανήκουν. Αλλά, προς έκπληξη όλων, η πόλη χωρίς αυτοκίνητα δεν απαγορεύει στα αυτοκίνητα να εισέλθουν στην πόλη. Κάθε αυτοκίνητο μπορεί να εισέλθει χωρίς προηγούμενη άδεια, εάν αυτό είναι απαραίτητο.
Ο δήμαρχος της πόλης διευκρινίζει: «Πρόκειται για ιδιωτικά αυτοκίνητα που πρέπει να μπουν στην πόλη, επειδή μεταφέρουν φορτία ή μια τηλεόραση από το κατάστημα επισκευών ή πρέπει να αφήσουν κάπου έναν ηλικιωμένο άνθρωπο».
Καθώς ο αέρας των πόλεών μας γίνεται ολοένα και πιο μολυσμένος, ο δήμαρχος Λόρες πιστεύει ότι αργά ή γρήγορα όλες οι πόλεις θα πρέπει να υιοθετήσουν ορισμένα μέτρα για να μειώσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τη ρύπανση. Λέει ότι κάθε πόλη θα πρέπει να βρει το δικό της μοντέλο και η Ποντεβέδρα αποδεικνύει ότι ένα περιβάλλον χωρίς αυτοκίνητα είναι εφικτό.
Αναδημοσίευση από euronews 8/8/2019
