2η Συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας

Στις 11 Μαΐου 2018 πραγματοποιήθηκε η έκτακτη  2η Συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας με αφορμή της διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου σχετικά για τη διαδικασία  τα προσόντων  και  συμπεριφοράς των υποψηφίων οδηγών και οδηγών, παρουσία του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η πρόεδρος του Ε.Σ.Ο.Α κ, Μαρίνα Χρυσοβελώνη συγκάλεσε τα μέλη προκειμένου να τοποθετηθούν επί του νομοσχεδίου. Τα μέλη τοποθετήθηκαν και παράλληλα θα αποστείλου και γραπτώς τις προτάσεις τους.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ της 2ης Συνεδρίασης του Ε.Σ.Ο.Α

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ  

ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

 2^η ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

(Απόφαση με αριθμ. πρωτ.  οικ.80297/9368/3.11.2017,

ΑΔΑ: 71ΤΝ465ΧΘΞ-Υ2Ο)ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2018

                                                       ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ  

ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

2^η ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Την Παρασκευή 11 Μαΐου 2018 το Εθνικό Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας (εφεξής ΕΣΟΑ) πραγματοποίησε τη δεύτερη έκτακτη συνεδρίαση, μετά την ανασυγκρότησή του, έπειτα από πρόσκληση της Προέδρου. Η εν λόγω συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, Αναστάσεως 2 και Τσιγάντε, υπό την προεδρία της κας Μαρίνας Χρυσοβελώνη και την παρουσία του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Αποκλειστικό θέμα της ημερήσιας διάταξης ήταν το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με θέμα:  «ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΚΑΙ ΟΔΗΓΩΝ» για το οποίο ζητήθηκε από τα μέλη του ΕΣΟΑ η κατάθεση απόψεων στο πλαίσιο διαβούλευσης.

Στη συνεδρίαση συμμετείχαν τα μέλη του ΕΣΟΑ όπως αποτυπώνονται στο επισυναπτόμενο υπογεγραμμένο παρουσιολόγιο, φωτοαντίγραφο του οποίου αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος.

Στο ξεκίνημα της συνεδρίασης τον λόγο έλαβε η Πρόεδρος η οποία αφού ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες για την παρουσία τους στην 2^η μετά την ανασυγκρότησή του έκτακτη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας, επικύρωσε τα πρακτικά της 1^ης συνεδρίασης για τα οποία δεν υπήρχαν παρατηρήσεις από τα μέλη του ΕΣΟΑ. Εν συνεχεία, η Πρόεδρος αναφέρθηκε στο υπό συζήτηση Σχέδιο Νόμου το οποίο χαρακτήρισε καινοτόμο, σημειώνοντας ότι αποσκοπεί στην αναβάθμιση της διαδικασίας προσόντων και συμπεριφοράς των υποψηφίων οδηγών,  του συστήματος αξιολόγησης, της εποπτείας και του ελέγχου της οδηγικής συμπεριφοράς. Στόχος, όπως σημείωσε η Πρόεδρος είναι η δημιουργία ενός αξιόπιστου, διαφανούς και λειτουργικού συστήματος με αξιοποίηση της τεχνολογίας και την καθιέρωση αδιάβλητων διαδικασιών.  Ακολούθως, ενημέρωσε για τη δυνατότητα των μελών του Συμβουλίου να τοποθετηθούν επί του σχεδίου νόμου προκειμένου να υποβληθούν τυχόν παρατηρήσεις και προτάσεις στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών. Η κατάθεση και ψήφιση του νομοσχεδίου θα προχωρήσει με την εφαρμογή ταυτόχρονα και των απαραίτητων μεταβατικών διατάξεων για την ομαλή προσαρμογή στο νέο σύστημα εξετάσεων οδηγών και υποψήφιων οδηγών.

            Εν συνεχεία, η Πρόεδρος έδωσε το λόγο στον Γενικό Γραμματέα Υποδομών και Μεταφορών κ. Θάνο Βούρδα για την παρουσίαση του γενικού πλαισίου του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου. Ο Γενικός Γραμματέας (ΓΓ) εξήρε τη σημασία του ΕΣΟΑ στη λειτουργία του Υπουργείου και στην εδραίωση στενής συνεργασίας τόσο στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διαβούλευσης όσο και στη γενικότερη λειτουργία του Συμβουλίου. Ο ΓΓ σημείωσε ότι η προαγωγή της οδικής ασφάλειας και η κυκλοφοριακή παιδεία εντάσσονται στις προτεραιότητες του Υπουργείου. Προς την κατεύθυνση αυτή, και υπό τη σκιά φαινομένων αδιαφάνειας ή και διαφθοράς που έχουν κατά καιρούς αλλά και προσφάτως καταγραφεί (αναφέρθηκε συγκεκριμένη Υπηρεσία Μεταφορών που βρίσκεται σε διαδικασία ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές) κρίνεται σκόπιμη η ολιστική προσέγγιση των διαδικασιών για την απόκτηση άδειας οδήγησης από τους υποψήφιους οδηγούς, αντικείμενο το οποίο διαλαμβάνεται το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου.

Ο ΓΓ αφού ανακοίνωσε την παράταση της προθεσμίας διαβούλευσης και κατάθεσης προτάσεων επί του σχεδίου νόμου έως και 21-5-2018 σημείωσε ότι πρόθεση της ηγεσίας του Υπουργείου είναι η ανάπτυξη αυτοματοποιημένων και πλήρως διαφανών διαδικασιών μέσω της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών. Εν συνεχεία παρουσίασε διατάξεις του νομοσχεδίου, συνοψίζοντας τις κυριότερες προβλεπόμενες ρυθμίσεις οι οποίες αφορούν: (α) στην απουσία του εκπαιδευτή από το όχημα που διενεργείται η πρακτική εξέταση, (β) στη δυνατότητα εξέτασης του υποψηφίου σε άλλο όχημα από αυτό στο οποίο εκπαιδεύτηκε, (γ) στο ρόλο των υπαλλήλων - εξεταστών των υπηρεσιών μεταφορών των περιφερειών, των υπαλλήλων-εξεταστών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αλλά και του ΣΕΕΥΜΕ. Τέλος, σημείωσε ότι η αλλαγή στο περιεχόμενο και στις διαδικασίες θεωρητικών και πρακτικών εξετάσεων για απόκτηση άδειας οδήγησης οφείλει να είναι άμεσα αντιληπτή από τον πολίτη και να σηματοδοτήσει την προσπάθεια της πολιτείας για καλύτερη οδηγική παιδεία με λιγότερα ατυχήματα. Ο Γενικός Γραμματέας τόνισε ότι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι «ανοιχτό» σε κάθε πρόταση που δεν αλλοιώνει την υλοποίηση του γενικότερου πλαισίου των προσπαθειών που επιδιώκονται με το παρόν νομοσχέδιο.

Στη συνέχεια ακολούθησε η παρουσίαση των απόψεων των μελών του ΕΣΟΑ επί των διατάξεων του νομοσχεδίου. Πιο συγκεκριμένα και συνοψίζοντας τις παρεμβάσεις των εκπροσώπων φορέων καταγράφηκαν τα εξής:

Γενικά σχόλια: θετικό κλίμα από τη συνεργασία με την πολιτική ηγεσία και τις υπηρεσίες του οικείου Υπουργείου l αλλαγές κινούμενες στη σωστή κατεύθυνση με αναμενόμενο θετικό αποτέλεσμα για την καταπολέμηση της διαφθοράς l απαίτηση για πάταξη της διαφθοράς και την εκπαίδευση σωστών οδηγών οχημάτων l το σχέδιο νόμου αποτελεί άλμα και τομή προς τη σωστή κατεύθυνση, τυχών προβλήματα ή δυσλειτουργίες που ενδεχομένως ανακύψουν θα επιλυθούν με καλή συνεργασία μεταξύ Υπουργείου και Περιφερειών l το σχέδιο νόμου συμβαδίζει με τις προβλέψεις του Στρατηγικού Σχεδίου για τη Βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα (2011-2020).

Ειδικότερα θέματα/προτάσεις: απαίτηση διασφάλισης των προσωπικών δεδομένων l εξέταση του οικονομικού σκέλους από την υλοποίηση του σχεδίου νόμου σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν τα επιδιωκόμενα l να διασαφηνιστεί η διαφοροποίηση των όρων εποπτείας και αξιολόγησης l το έργο του αξιολογητή που θα κληθεί να στελεχώσει τους επόπτες λόγω έλλειψης προσωπικού να προβλέπεται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και έως ότου καλυφθούν οι προβλεπόμενες θέσεις του ΣΕΕΥΜΕ l να υπάρξει αποκλειστικό σώμα επιθεώρησης, ενδεχόμενα ιδιωτικού χαρακτήρα που θα τηρεί στατιστικά στοιχεία και στο οποίο θα μετέχουν διάφοροι ενδιαφερόμενοι φορείς l ετέρα άποψη: η εγκατάσταση, συντήρηση και εποπτεία του συστήματος να αποτελεί αρμοδιότητα δημόσιας αρχής. l ανάγκη βελτίωσης του ελεγκτικού μηχανισμού l ειδική μέριμνα για τις επαγγελματικές άδειες οδήγησης και τον ετήσιο έλεγχο για εξάρτηση από ουσίες l περισσότερες ώρες εκπαίδευσης για την έκδοση επαγγελματικών αδειών l ρύθμιση για τους ανέργους για έκδοση επαγγελματικής άδειας οδήγησης με μειωμένο κόστος l πρόβλεψη για συστέγαση σχολών οδηγών με ΣΕΚΑΜ/ σχολές ΠΕΙ κ.λπ, αλλά και δυνατότητα συνεργασίας 2-3 σχολών στην ίδια κτιριακή εγκατάσταση l διαλειτουργικότητα των μηχανογραφικών συστημάτων και επέκταση σε άλλες σχολές εκπαίδευσης επαγγελματιών στον τομέα των μεταφορών (π.χ. ΣΕΚΑΜ, ΣΕΚΟΜΕΕ) l  καταλυτικός ο ρόλος της Τροχαίας για την επιτήρηση και επιβολή προστίμων κατ’ ελάχιστον στα επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου όπου και επιβάλλεται η παρουσία της.

Διαδικασία εξέτασης, πίστες, εξεταστές και εκπαιδευτές υποψηφίων οδηγών: θετικά σχόλια από μέλη του ΕΣΟΑ για την πραγματοποίηση της εξέτασης σε πίστες l οι διαδικασίες σε κλειστούς χώρους ενισχύουν τη διαφάνεια l οι εξεταστές υποψηφίων οδηγών να είναι κάτοχοι αντίστοιχου διπλώματος οδήγησης με τις κατηγορίες οχημάτων για τις οποίες εξετάζουν l αναβάθμιση του εκπαιδευτή υποψηφίων οδηγών με την ένταξη σχετικής ειδικότητας στα Τ.Ε.Ι l πιστοποίηση εκπαιδευτών μόνο για συγκεκριμένες κατηγορίες οχημάτων ή ομάδες κατηγοριών οχημάτων l περαιτέρω ανάλυση ή/ και τροποποίηση των δοκιμασιών για τις οποίες παρατηρούνται υψηλά ποσοστά αποτυχίας υποψηφίων οδηγών l η φόρτωση των δεδομένων από τη διαδικασία εξέτασης να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (live streaming) l προτάθηκε έμπειροι οδηγοί με άδεια οδήγησης κατηγορίας Β να μπορούν να οδηγούν ελαφρά δίκυκλα (Α1) χωρίς εκπαίδευση ή άλλες εξετάσεις με κατώτατο όριο τα 7 χρόνια κτήσης της άδειας οδήγησης l ορισμένες δοκιμασίες που προβλέπονται στο σχέδιο νόμου στο πλαίσιο της εξέτασης των υποψηφίων οδηγών, στην πράξη, σε πραγματικές συνθήκες κυκλοφορίας μπορούν να καταστήσουν την οδήγηση επικίνδυνη.

Συνοδευόμενη οδήγηση: η εξέταση για απόκτηση άδειας οδήγησης να γίνεται μετά την ολοκλήρωση της περιόδου συνοδευόμενης οδήγησης l ο συνοδός να κατέχει μεγαλύτερη  εμπειρία και εκπαίδευση, ανάγκη αναζήτησης τεχνογνωσίας από χώρες που έχει ήδη εφαρμοστεί η συνοδευόμενη οδήγηση l ο συνοδός να είναι εν ενεργεία οδηγός με π.χ. ελάχιστες ώρες οδήγησης/εμπειρίας/χλμ οδήγησης l η συνοδευόμενη οδήγηση μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο αντιμετώπισης της παραβατικής συμπεριφοράς παιδιών που οδηγούν χωρίς άδεια οδήγησης l ο συνοδός οδηγός να έχει καθαρό παραβατικό παρελθόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τους τελευταίους 6 μήνες, l δυσχερής ο έλεγχος τήρησης των προβλεπόμενων ωρών συνοδευόμενης οδήγησης. l απαιτείται προσαρμογή του κυρωτικού δικαίου για τον οδηγό που συνοδεύει τον «υποψήφιο»

Εξέταση σε όχημα διαφορετικό από εκείνο στο οποίο εκπαιδεύτηκε ο υποψήφιος οδηγός: σε κάθε περίπτωση το όχημα πρέπει να είναι εκπαιδευτικό l  η διαδικασία εξέτασης με διαφορετικό όχημα μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργίες του υποψηφίου κατά την εξέταση λόγω έλλειψης  εξοικείωσης του υποψηφίου οδηγού l τα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης που διαθέτουν τα σύγχρονα οχήματα να είναι αποδεκτά κατά τη διαδικασία της εξέτασης (π.χ. βομβητής οπισθοπορείας) l να περιγραφούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των οχημάτων που θα χρησιμοποιούνται για τη διαδικασία της εξέτασης των υποψηφίων οδηγών.

Ασφαλιστική κάλυψη: ζητήθηκε διερεύνηση αν η παραχώρηση του εκπαιδευτικού οχήματος στις Υπηρεσίες Μεταφορών θα υλοποιείται μέσω συμβολαίου μεταξύ εκπαιδευτή και Περιφέρειας l ενδεχόμενοι κίνδυνοι από την απουσία εκπαιδευτή στο όχημα κατά τη διαδικασία εξέτασης του υποψηφίου οδηγού l  νομοθετική πρόβλεψη για τις παραβατικές συμπεριφορές και την ασφαλιστική κάλυψη σε περίπτωση ατυχήματος ιδίως κατά τη συνοδευόμενη οδήγηση l στις εξετάσεις υποψηφίων οδηγών να υπάρξει η απαιτούμενη ασφαλιστική κάλυψη όλων των εμπλεκομένων στη διαδικασία l επαναδιατύπωση της επίμαχης διάταξης ώστε η ασφαλιστική κάλυψη να μην επιβαρύνει αποκλειστικά τον εκπαιδευόμενο οδηγό αλλά τον εκπαιδευτή l η ασφάλιση είναι θέμα κόστους και ευθύνης: το κόστος μπορεί να αναληφθεί από τον εκπαιδευόμενο αλλά όχι και η ευθύνη, το κόστος των υλικών ζημιών καλύπτεται από την αστική ασφάλιση l ως προς τη συνοδευόμενη οδήγηση μπορεί να αξιοποιηθεί το μοντέλο ασφάλισης των νέων οδηγών l οι λεπτομέρειες της ασφαλιστικής κάλυψης θα μπορούσαν να ρυθμίζονται με υπουργική απόφαση κατόπιν εξουσιοδότησης από το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου.

Νομοτεχνικά: άρθρο 8, παρ. 2 πρόταση για διαγραφή της φράσης εφόσον απαιτείται δεδομένου ότι προβλέπεται ήδη από την κείμενη νομοθεσία.

ΑμεΑ: να υπάρξει ειδική μνεία για τα άτομα με αναπηρία και τους κωφούς l να αλλάξει η ορολογία από κωφάλαλος σε κωφός και να υπάρχει παρουσία διερμηνέα νοηματικής στις εξετάσεις υποψηφίων οδηγών l να χορηγείται επαγγελματική άδεια σε κωφά άτομα l να μην είναι υποχρεωτικό το κοχλιακό εμφύτευμα l τα κέντρα εξέτασης κινητικά αναπήρων να επεκταθούν σε όλες τις Περιφέρειες πέραν της Αθήνας και Θεσσαλονίκης l να υπάρξει μετάφραση του ΚΟΚ στη νοηματική.

Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για να τοποθετηθεί επί των αναφερόμενων προτάσεων. Ο κ. Βούρδας αφού ευχαρίστησε τα μέλη του ΕΣΟΑ για τις τοποθετήσεις τους, σημείωσε ότι θα εξεταστούν όλες οι προτάσεις που κινούνται στην κατεύθυνση του σχεδίου νόμου. Ως προς τα ειδικότερα θέματα, χαρακτήρισε άδικη την ισχύουσα έως σήμερα ρύθμιση βάσει της οποίας ο νέος εκπαιδευτής υποχρεούται να κατέχει πέντε διαφορετικές πιστοποιήσεις. Ως προς την αλλαγή του εκπαιδευτικού οχήματος κατά τη διαδικασία της εξέτασης επισήμανε ότι το ζητούμενο του Σχεδίου Νόμου είναι η γνώση της ασφαλούς οδήγησης ανεξάρτητα από το όχημα και όχι η εκμάθηση της οδήγησης σε συγκεκριμένο τύπο οχήματος. Υπογράμμισε δε ότι το νομοσχέδιο εδράζεται σε δοκιμασμένες καλές πρακτικές άλλων χωρών ενώ ορισμένες εξ΄ αυτών περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας. Ως προς την τήρηση των προσωπικών δεδομένων κατά τη διαδικασία της εξέτασης, επισημάνθηκε ότι παρακολουθείται το όχημα και όχι το Φυσικό Πρόσωπο. Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο Γενικός Γραμματέας σημείωσε ότι το κόστος της διαδικασίας εξέτασης των υποψηφίων οδηγών που προκύπτει από την εφαρμογή του σχεδίου νόμου καλύπτεται από το υφιστάμενο κόστος της ισχύουσας μέχρι σήμερα διαδικασίας.

Εν συνεχεία ο Πρόεδρος της διαρκούς επιτροπής της Βουλής για την Οδική Ασφάλεια, Βουλευτής κ. Γ. Ουρσουζίδης επισήμανε ότι το Υπουργείο θα λάβει υπόψη τις προτάσεις που κατατέθηκαν για τη συν-διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα θέματα διαφθοράς που έχουν εντοπιστεί και συμπλήρωσε ότι η φυσική παρουσία του εξεταστή και του εκπαιδευτή μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα. Επισήμανε ότι για τη συνοδευόμενη οδήγηση θα πρέπει να προηγηθεί θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των νέων υποψήφιων οδηγών πριν την κυκλοφορία τους στο οδικό δίκτυο. Αναφέρθηκε επίσης στο σημαντικό έργο του Υπουργείου σε θέματα κυκλοφοριακής αγωγής και οδικής ασφάλειας και την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας εκπαίδευσης e-drive academy. Τέλος έθεσε το θέμα της διαρκούς εκπαίδευσης των εκπαιδευτών των σχολών οδηγών.

      Κατόπιν των ανωτέρω η Πρόεδρος του Συμβουλίου αφού προσκάλεσε τα μέλη να αποστείλουν και εγγράφως τις απόψεις τους επί του σχεδίου νόμου, έληξε την 2^η έκτακτη συνεδρίαση του ΕΣΟΑ.

***