Η αφωνία των ΜΜΕ, ως επιπλοκή του τροχαίου τραύματος, της Άντας Ψαρρά.

Η δημοσιογράφος Άντα  Ψαρρά, (ΙΟΣ-Εφημερίδα των Συντακτών) συμμετείχε στην ημερίδα “Μετά το τροχαίο τι; Μια πρό(σ)κληση για τις υπηρεσίες Υγείας” που διοργάνωσε ο SOS Τροχαία Εγκλήματα στις 8/2/2014  στην Αθήνα. Δημοσιεύουμε παρακάτω την εισήγηση της. Όλες οι εισηγήσεις της Ημερίδας θα αναρτηθούν σταδιακά.

Θα ξεκινήσω το σχόλιό μου με την πιο πρόσφατη είδηση, το πιο πρόσφατο και πανομοιότυπο σε όσα ΜΜΕ δημοσιεύτηκε ρεπορτάζ. :“Ελεύθερος αφέθηκε ο Χρήστος Πανόπουλος, πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας Skoda Ξάνθης. Ένας Ξανθιώτης και ένας Κομοτηναίος, 33 και 47 ετών αντίστοιχα, ήταν τα δύο θύματα του τραγικού δυστυχήματος που σημειώθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στο ύψος του Κοπτερού, κοντά στα διόδια Ιάσμου, της Εγνατίας Οδού στο τμήμα Κομοτηνής-Ξάνθης και στο οποίο ενεπλάκη ο Χρήστος Πανόπουλος. Τα πτώματα των δύο πεζών, διαμελίστηκαν από τη σφοδρή σύγκρουση, ενώ όπως έγινε γνωστό από την Αστυνομία, το σημείο στο οποίο σημειώθηκε το δυστύχημα δεν έχει φώτα και τα δύο θύματα δεν ήταν ορατά από τον οδηγό. Από την Αστυνομία διαψεύδεται ότι οι δύο νεκροί είχαν εμπλακεί σε οποιαδήποτε κλοπή, όπως κυκλοφόρησε ως φημολογία. Ο ιδιοκτήτης της Skoda νοσηλεύτηκε προληπτικά στη Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Ξάνθης με ελαφρά τραύματα ενώ αφέθηκε ελεύθερος, όπως προβλέπεται για τις περιπτώσεις των ανθρωποκτονιών εξ αμελείας. Ήταν σε ιδιαίτερα άσχημη ψυχολογική κατάσταση για το συμβάν, όπως μαρτυρούν όσοι τον είδαν. Τέλος, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, ο ιδιοκτήτης της Skoda κινείτο από την Αλεξανδρούπολη προς την Ξάνθη με ένα Skoda Octavia, της εταιρίας του”.
Κάπου εδώ θα τελειώσει και το ενδιαφέρον των ΜΜΕ για τον διαμελισμό των συνανθρώπων μας και όλα θα αφεθούν πλέον στις έρευνες της τροχαίας, στους εμπειρογνώμονες και στο δραματικό μέλλον που από εδώ και μπρος περιμένει τις οικογένειες των δύο ανθρώπων στην αναζήτηση απαντήσεων μέσω μακροχρόνιων δικαστικών διαδικασιών, για την τρομερή τους απώλεια.
Αν αναζητήσετε μέσω του google τις σχετικές τηλεοπτικές εκπομπές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα θα βρείτε την εξής μία. Την εκπομπή του Σταύρου Θεοδωράκη το Σεπτέμβρη του 2010 για τα νεανικά τροχαία. Η κουλτούρα της ελληνικής οδήγησης και οι προβληματικοί δρόμοι με Πρωταγωνιστές οικογένειες νέων ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους και κάποιοι νέοι -ανάπηροι πια- που μιλούσαν για τις δικές τους τρομακτικές εμπειρίες. Ως εκεί και μόνο τόσο.
Σήμερα, ακόμα κι εκείνο το στερεότυπο των νεκρών της εξόδου που ακούγαμε δεκαετίες πριν δεν περνάει πια στον ακριβοπληρωμένο χρόνο των υπερχρεωμένων καναλιών. Η χαρά στα πρόσωπα των τηλεπαρουσιαστών όταν τα δυστυχήματα ήταν μειωμένα ή το αυστηρό τους ύφος αν είχαν αυξηθεί αποτελεί παρελθόν. Στην άγρια σημερινή πραγματικότητα πουλάνε μόνο τα μεγάλα πολύνεκρα δυστυχήματα, ειδικά όταν διαθέτουν εικόνα. Όταν έχουν λινκ με τον τόπο του συμβάντος. Στην ίδια γραμμή τα έντυπα με τις όποιες μικρές εξαιρέσεις τους, αλλά και η φθίνουσα συχνότητα των τηλεοπτικών κοινωνικών μηνυμάτων της τροχαίας και των αρμόδιων υπουργείων.
Η οικονομική κρίση μείωσε την κυκλοφορία των ΙΧ με συνέπεια να μειωθεί ελαφρά και ο απόλυτος αριθμός των τροχαίων αλλά ως εξ ελληνικού θαύματος τα βαριά τροχαία ακόμα και με νεκρούς μειώθηκαν ελάχιστα και μάλιστα αναλογικά αυξήθηκαν το 2013. Η επιθετική οδήγηση μάς κυκλώνει από παντού και με το πρόσχημα των εκνευρισμένων λόγω της κρίσης οδηγών. Η αδιαφορία των οδηγών ακόμα και εκείνων των ΜΜΜ είναι οφθαλμοφανής σε μια μικρή βόλτα όταν βλέπουμε τους οδηγούς κατά τη διάρκεια των δρομολογίων τους να κρατούν συνεχώς στο χέρι το κινητό ή να αλλάζουν λουρίδα με χαρακτηριστική άνεση χωρίς φλας ή να τρέχουν πάνω από το όριο, συνεπικουρώντας τους οδηγούς των ΙΧ και των ταξί στη μεγάλη γκάμα των παρανομιών.
Τα νούμερα και σήμερα είναι ανακοινωθέντα πολέμου και μάλιστα εμφυλίου. Το 2013 είχαμε 855 νεκρούς ενώ το 2012, 976. Από αυτούς τους 855 οι 295 ήταν οδηγοί δικύκλων ενώ οι 153 πεζοί που παρασύρθηκαν. Το κυριότερο αίτιο όπως περιγράφεται χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα της τροχαίας είναι «αίτια αναφερόμενα στους οδηγούς». Ειδικά η δολοφονία πεζού τείνει να γίνει χόμπι των οδηγών στην Ελλάδα, όπου ακόμα και στις διαβάσεις θεωρείται χαζομάρα να σταματάει το ΙΧ και να εμποδίζει την κίνηση. Για νεκρά ζώα δεν το συζητάμε, μια και αποτελεί ένα εθνικό σπορ. Θυμηθείτε τις αρκουδίτσες στην Εγνατία. Η παράσυρση πεζού και συχνά η εγκατάλειψη μέχρι να παρέλθει το αυτόφωρο δεν αποτελεί είδηση για τα ΜΜΕ εκτός αν κάποιος επώνυμος εμπλέκεται στο δυστύχημα. Όσο για την κράτηση των ενόχων δεν ξεπερνάει τα λίγα 24ωρα, δηλαδή πολύ λιγότερο από μια τυχαία σύλληψη ενός μετανάστη χωρίς χαρτιά.
Ενα αόρατο έγκλημα δεν μπορεί να απασχολεί τα ΜΜΕ εφόσον παραμένει αόρατο και θα παραμένει αόρατο εφόσον κανείς δεν το αναφέρει σε έκταση μεγαλύτερη του μικρού μονόστηλου. Κι όμως ένα μεγαλύτερο δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» την ημέρα της κηδείας της 20χρονης Πωλίνας Κελεμπεσιώτη (11.2.2013), που σκοτώθηκε από οδηγό περιπολικού στον Κορυδαλλό, δημιούργησε αλυσιδωτές αντιδράσεις διαμαρτυρίες και καταγγελίες, όχι μόνο από συλλόγους και οικογένειες θυμάτων τροχαίων, αλλά και από δήμους. Ο Δήμος Κορυδαλλού εξέδωσε ψήφισμα προς τον υπ. Δημόσιας Τάξης και τον αρχηγό της Τροχαίας με αίτημα να μεριμνήσουν για την αυστηρή τήρηση του ΚΟΚ από τους ένστολους στην περιοχή Κορυδαλλού. Αυτό σημαίνει ότι είναι χρέος της ενημέρωσης και των ανθρώπων της να σκύβουν πάνω σε τέτοια περιστατικά όχι μόνο για να γίνουν γνωστά αλλά για να δημιουργήσουν τις έστω και μικρές αλυσιδωτές αντιδράσεις και την αφύπνιση των οργάνων της πολιτείας και μακροπρόθεσμα και των ίδιων των πολιτών.
Ο φόνος εξ αμελείας ακόμα κι αν πέρασε κάποιος με κόκκινο ή μιλώντας στο κινητό του, ή τρέχοντας υπερβολικά ή όντας πιωμένος ή απλά επειδή είχε τα νεύρα του είναι εξ αμελείας και σπάνια έως και ποτέ στο ποινικό του σκέλος έχει επιπτώσεις για τον θύτη. Το ίδιο ισχύει και για επαγγελματίες οδηγούς, αν εξαιρέσουμε δύο ή τρία περιστατικά που «αναστάτωσαν» την κοινή γνώμη, όπως ο θάνατος των μαθητών στα Τέμπη. 6 χρόνια μετά το δυστύχημα ολοκληρώθηκε δικαστικά, σε πρώτο βαθμό, η υπόθεση που συγκλόνισε το πανελλήνιο με 21 μαθητές νεκρούς στα Τέμπη. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Λάρισας έκρινε αθώο τον οδηγό του μοιραίου λεωφορείου ενώ ένοχοι κρίθηκαν ο πρόεδρος της εταιρείας «Ακρίτας Α.Ε.», για λογαριασμό της οποίας μεταφέρονταν η ξυλεία στην νταλίκα – λαιμητόμο και η διευθύνουσα σύμβουλος. Καταδικάστηκαν σε συνολική ποινή φυλάκισης 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών με αναστολή.
Εννοείται ότι σχεδόν όλοι όσοι εμπλέκονται σε σοβαρά τροχαία συνεχίζουν να έχουν τα διπλώματά τους είτε εξ αρχής είτε μόλις τελειώσουν με το αυτόφωρο και τις ανασταλτικές ποινές που θα πάρουν. Η ομάδα του Ιού είχε δημοσιεύσει την περίπτωση του νεαρού οδηγού στο Ηράκλειο Κρήτης που ενώ έχει σκοτώσει τρία άτομα σε διαδοχικά τροχαία (το πρώτο σε ηλικία 16 ετών, χωρίς δίπλωμα) οδηγεί ακόμα, κι ενώ έχει στο μεταξύ πάρει και δίπλωμα. Ούτως ή άλλως κάποια στιγμή με κάποιο γνωστό στην τροχαία τα πρόστιμα σβήνουν, παίρνουν πίσω τις πινακίδες και συν τω χρόνω τα διπλώματα.
Τα ΜΜΕ είναι άφωνα γιατί τα εγκλήματα του δρόμου είναι αόρατα. Τα κρύβουν η ατιμωρησία, οι μακροχρόνιες δικαστικές διαδικασίες, οι διαφημίσεις των αυτοκινήτων, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι διαφημιστικές πινακίδες, οι ιδιοκτήτες των καναλιών, τα ανώνυμα θύματα και η αδιαφορία μιας κοινής γνώμης συνηθισμένης να ενδιαφέρεται για τα εκτός ρουτίνας εγκλήματα κι όχι για εκείνα της ασφάλτου. Αναζητώντας κάποιος τα φύλλα των εφημερίδων που υπάρχουν στο διαδικτύο με τη λέξη τροχαίο ή δυστύχημα στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ για παράδειγμα θα βρει το 2013 γύρω στις 200 αναφορές, το ένα τέταρτο δηλαδή ακόμα κι από τον συνολικό αριθμό των θυμάτων τροχαίων στην Ελλάδα.
Δυστυχώς αν εξαιρέσουμε κάποια ειδικά χαρακτηριστικά ενός τροχαίου, όπως τα πολλά θύματα, ο εμπλεκόμενος οδηγός να είναι αλλοδαπός με θύματα έλληνες, το θύμα να είναι παιδί και ο οδηγός του τρακτέρ για παράδειγμα ο πατέρας του, το θύμα ή ο δράστης να είναι επώνυμος, τα υπόλοιπα περνάνε εντελώς απαρατήρητα. Η κοινή γνώμη, ο καθένας από μας αντιλαμβάνεται πραγματικά τι σημαίνει τροχαίο μόνο όταν το δει στην οικογένειά του ή στους φίλους του. Ακόμα και οι περισσότεροι από τους θύτες προτιμούν να το αγνοούν, μόλις περάσουν το πρώτο σοκ αποδίδοντάς το τελικά στην κακιά την ώρα. Τα εκκλησάκια που βάζανε παλιά σε τέτοια σημεία βοηθούσαν στην ιδέα της κακιάς ώρας κι όχι του εγκληματία οδηγού. Όμως τα θύματα είναι παρόντα και είναι πολλά. Η καμπάνια με τις πεταλούδες που ακόμα κάνει τα πρώτα της βήματα είναι μια πολύ δυναμική πρωτοβουλία που πρέπει να γεμίσει το κάθε σημείο που χάθηκε ένας άνθρωπος μέχρι που να το παρατηρήσουν όλοι.
Ο μόνος τρόπος να προχωρήσει ο πολιτισμός και τη συνείδηση των ελλήνων οδηγών είναι αφενός σοβαρές αλλαγές στο νομικό πλαίσιο για τις οποίες δεν θα μιλήσω εγώ και αφετέρου μια πρωτοβουλία ισχυρή με άξονες το υπέρογκο κόστος που προκαλεί το τροχαίο τραύμα στην ελληνική κοινωνία και τις υπηρεσίες υγείας, την καταστροφή οικογενειών από τις απώλειες σε τροχαία εγκλήματα και τη βίαια συμπεριφορά των ελλήνων οδηγών. Πιστεύω ότι υπάρχει τρόπος να υποχρεωθούν όλα τα ΜΜΕ έντυπα και ηλεκτρονικά στη βάση «κοινωνικού μηνύματος» να αναφέρονται καθημερινά σε ειδήσεις για τα τροχαία της ημέρας. Πολλοί δημοσιογράφοι έχουν προσωπικά βιώσει απώλειες από τροχαία και οφείλουν να είναι αρωγοί σε μια καμπάνια για ασφαλή οδήγηση με παράλληλη αλλαγή της νοοτροπίας των ελλήνων οδηγών. Θα πρέπει να αναζητηθούν οι συγκεκριμένοι αυτοί άνθρωποι των ΜΜΕ και να συναποφασίσουν κάτι τέτοιο όπως συναποφασίζουν τους μαραθώνιους αγάπης ώστε να υπάρξει ένα παραπέρα βήμα για να σπάσει η σιωπή.
Αν η κοινή γνώμη, αυτή η ίδια που τα πρωινά και τις νύχτες οδηγεί με την απόλυτη αίσθηση μιας πλασματικής κυριαρχίας πάνω στο τιμόνι, δεν ξυπνήσει μπροστά στους χίλιους νεκρούς τότε να πάμε και φέτος με το ίδιο τραγούδι και τον ίδιο στίχο στη Eurovision. Μάλιστα, κάτω από τη στροφή για το ελεύθερο ουίσκι που μας πάει ζαλισμένους με το κεφάλι σουρωτήρι οδηγώντας στα Γρεβενά μπορούμε να προσθέσουμε και με τη συντροφιά του κινητού διαμελίζουμε κορμιά!

Πηγή: www.soste.gr