Πολίτης σε ρόλο Πρώτου Ανταποκριτή σε Τροχαίο. Τι αναφέρει η Νομοθεσία σχετικά με τις πρώτες βοήθειες;

Ποιες ενέργειες θα πρέπει να κάνουμε στο τροχαίο; Βγάζουμε τον τραυματία από το αυτοκίνητο; Το κράνος από μοτοσυκλετιστή; Πως μπορούμε να βοηθήσουμε τον τραυματία χωρίς να του προξενήσουμε περαιτέρω βλάβες; Μέρος Πρώτο

Παναγιώτης Σπανός

Διασώστης ΕΚΑΒ Ρόδου

Πρώτες Βοήθειες σε Τροχαίο: Το Μεγάλο Δίλημμα!

Οι περισσότεροι πολίτες που βρίσκονται σε θέση αυτόπτη μάρτυρα σε τροχαίο, αποφεύγουν να βοηθήσουν στη διαχείριση του περιστατικού εξαιτίας της άγνοιάς που τους διακατέχει τόσο από άποψη νομοθεσίας όσο και από έλλειψη γνώσεων Πρώτων Βοηθειών.

Πιστεύουμε ότι μετά την ανάγνωση αυτής της παρουσίασης, ένα μεγάλο μέρος των αποριών θα έχουν αποσαφηνιστεί. 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

•Το πρώτο αυτοκινητιστικό τροχαίο και μάλιστα θανατηφόρο που έχει καταγραφεί επίσημα στην Ελλάδα, συνέβη την Κυριακή 4 Μαρτίου 1907, στις 11:30 το πρωί περίπου, στη Λεωφόρο Συγγρού μετά την Πύλη του Αδριανού στο ύψος του εργοστασίου ΦΙΞ.

• Ο Διοικητής της Αστυνομίας την επομένη, κάλεσε τους επτά (7) οδηγούς-κατόχους αυτοκινήτων της τότε Αθήνας και τους έκανε αυστηρότατες συστάσεις να οδηγούν με προσοχή. 

• Οι δε εφημερίδες της εποχής, είχαν αναγάγει σε πρώτο θέμα το τροχαίο αυτό, αναφέροντας χαρακτηριστικά «Επτά αυτοκίνητα κυκλοφορούν και θρηνούμε θύματα... Φανταστείτε τι θα γίνει αν γίνουν εβδομήντα!....»

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ 
ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΤΙΜΩΡΕΙ ΟΠΟΙΟΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ

•Άρθρο 288 Ποινικού Κώδικα : προβλέπει τιμωρία για ματαίωση ή δυσχέρεια ενέργειας για την αποτροπή ή καταστολή κινδύνου, καθώς και για μη προσφορά βοήθειας που ζητήθηκε και μπορούσε να προσφερθεί (φυλάκιση μέχρι έξι μήνες).

•Άρθρο 306 Ποινικού Κώδικα : προβλέπει τιμωρία για έκθεση ή με πρόθεση μη παροχής βοήθειας (φυλάκιση έξι μήνες). Κάθειρξη πολλών ετών αν η πράξη προκάλεσε βαριά βλάβη στην υγεία του πάσχοντα ή τον θάνατό του.

•Άρθρο 307 Ποινικού Κώδικα : προβλέπει τιμωρία για παράλειψη σωτηρίας από κίνδυνο ζωής (φυλάκιση μέχρι ένα χρόνο).

•Εγκύκλιος Υπουργείου Υγείας Υ4Α/οικ.107500 (ΦΕΚ219/22-2-2007 τεύχος Β) : δεν θεωρεί ένοχο όποιον προσφέρει βοήθεια, σε πάσχοντα από καρδιακή ανακοπή, σε ένδειξη καλής θέλησης.

Τι είναι οδικό τροχαίο δυστύχημα;

ΟΔΙΚΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ ΜΕ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ

•Θεωρείται το συμβάν που γίνεται στους δρόμους ή στις πλατείες,  που είναι ελεύθερες στη δημόσια χρήση (όχι σε αυλές, βιομηχανικούς χώρους, αμαξοστάσια των επιχειρήσεων μεταφορών κλπ.), με συμμετοχή σε αυτό ενός ή περισσοτέρων οχημάτων, από τα οποία το ένα τουλάχιστον βρισκόταν σε κίνηση κατά τη στιγμή του ατυχήματος και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ή τον τραυματισμό προσώπου ή προσώπων.

Ποιες δυνάμεις ασκούνται κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης;

ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ 

1. Ένα αντικείμενο που είναι ακίνητο, παραμένει ακίνητο.
Ένα αντικείμενο που είναι σε κίνηση, παραμένει σε κίνηση.
Εκτός εάν: Κάποια δύναμη επηρεάσει την κατάστασή του.
2. Η ενέργεια δεν δημιουργείται, ούτε καταστρέφεται.
Αλλάζει μορφή.

•Ο επιβάτης ενός αυτοκινήτου κινείται με την ταχύτητα του αυτοκινήτου.  

Ακόμη και αν το αυτοκίνητο χτυπήσει σε ένα τοίχο και 

σταματήσει, ο επιβάτης ο οποίος δεν φορά ζώνη 

ασφαλείας, συνεχίζει να κινείται μέχρι να σταματήσει την

 κίνησή του στο τιμόνι, στο ταμπλό ή στο παρμπρίζ του 

αυτοκινήτου.

 Η σύγκρουση με αυτά σταματά την κίνηση του κορμού ή της 

κεφαλής προς τα μπροστά. 

Τα εσωτερικά όργανα όμως του ανθρώπου συνεχίζουν να 

κινούνται μέχρι να χτυπήσουν στα οστά ή στα τοιχώματα 

της κοιλιάς και να σταματήσουν και αυτά την προς τα 

εμπρός κίνησή τους.

Τύπος της Κινητικής Ενέργειας ( KE ) :     ΚΕ=1/2 μάζας Χ ταχύτητα2

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΡΟΧΑΙΑ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑΤΑ;

Οι δυνάμεις που τσακίζουν το όχημα, τσακίζουν και τους επιβάτες.

ΣΟΒΑΡΟΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΕΝΑΣ ΣΟΒΑΡΟΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ… μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο:

1. Άμεσα στον τόπο του ατυχήματος ή πολύ γρήγορα μετά το ατύχημα ως αποτέλεσμα της σφοδρότητας της σύγκρουσης.  Αφορά το 50% των θανάτων και ο θάνατος οφείλεται σε μη βιώσιμους τραυματισμούς. Αν υπάρχει νεκρός στο τροχαίο πρέπει να πάμε οπωσδήποτε τους υπόλοιπους τραυματίες στο νοσοκομείο. (υψηλή ενέργεια).

2. Κατά τη διάρκεια της ενδιάμεσης, λεγόμενης, φάσης, λίγες ώρες μετά το ατύχημα, ως αποτέλεσμα των συνθηκών παροχής υπηρεσιών υγείας.  Αφορά το ≈30% των θανάτων.

3. Ημέρες ή εβδομάδες μετά τον αρχικό τραυματισμό, κυρίως λόγω λοίμωξης,πολυοργανικής ανεπάρκειας ή άλλης επιπλοκής. Αφορά το≈20% των θανάτων.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Πρόκειται για την πρώτη αιτία θανάτου και αναπηρίας στις νεαρές ηλικίες.

Εκτός από τον πόνο και την οδύνη που φέρνει ένας θάνατος ή ένας σοβαρός τραυματισμός από τροχαίο ατύχημα…

πολλές οικογένειες οδηγούνται στη φτώχεια λόγω της απώλειας ή της ανικανότητας μέλους ή μελών της…

η συνεχής φροντίδα ατόμου με αναπηρία μετά από τροχαίο επιτείνει την φτώχεια…

παιδιά μένουν ορφανά…

λιγότερο σοβαρά τραυματισμένοι υποφέρουν από χρόνιους πόνους, είναι ανίκανοι να εργαστούν  για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν ψυχικές διαταραχές…

ΟΤΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΣΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ

•Είναι οι ενέργειες που γίνονται στον τόπο του συμβάντος.

•Χρησιμοποιούνται όποια κατάλληλα μέσα ή υλικά είναι διαθέσιμα.

•Αποσκοπούν να διατηρηθεί στη ζωή ο πάσχων, να αποφευχθεί επιδείνωση της κατάστασής του και να προσφερθεί ανακούφιση. 

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

•ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ προσφέρουμε μόνον όταν γνωρίζουμε να προσφέρουμε ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

• Οι πρώτες βοήθειες αρχίζουν με την άμεση επέμβαση του αυτόπτη μάρτυρα και τελειώνουν όταν ο ασθενής παραλαμβάνεται από ειδικό ιατρικό προσωπικό.

ΚΑΝΟΝΕΣ-ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ 

• ΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΝΑ ΜΗΝ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΒΛΑΒΗ

•ΔΕΝ ΥΠΕΡΒΑΙΝΟΥΜΕ ΤΑ ΟΡΙΑ ΜΑΣ 

•ΔΕΝ ΕΝΕΡΓΟΥΜΕ ΑΠΛΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΕΡΓΟΥΜΕ 

• ΑΝΑΓΚΗ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΑΝΤΟΣ

ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Το πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα τροχαίο είναι:

  1. Θέμα Παιδείας

  2. Θέμα Νοοτροπίας

  3. Θέμα Εκπαίδευσης

  4. Θέμα Τήρησης κανόνων

 5. Δρόμων, Οχημάτων, Μέσων Προστασίας

ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ

•ΗΡΕΜΗΣΤΕ 

• ΕΛΕΓΞΤΕ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΑΣ 

•ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΣΑΣ 

• ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣΤΕ ΚΟΙΝΗ ΛΟΓΙΚΗ 

• ΜΗΝ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΕ ΠΑΝΙΚΟ ΣΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ


Μην ενεργείτε παρορμητικά!

•Όταν συμβεί ένα τροχαίο ατύχημα, η συμπεριφορά των ατόμων που βρίσκονται εκεί, καθώς και οι αποφάσεις που θα πάρουν για την διαχείριση του περιστατικού, είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για τον τραυματία όσο και για τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους.

•Μην ενεργείτε παρορμητικά! Η πρώτη σκέψη που πρέπει να κάνετε είναι: 'Τί πρέπει να κάνω για να προστατεύσω εμένα, τον τραυματία, αλλά και τους παρευρισκόμενους;'.

•Σταματήσετε για 5-10 δευτερόλεπτα και παρατηρήστε τη σκηνή του ατυχήματος, δώστε χρόνο στον εαυτό σας να αντιληφθεί τους κινδύνους που υπάρχουν και να θέσει τις προτεραιότητες των ενεργειών του.

ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΩΝ

•ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΕ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΕΡΓΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΗ ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΑ

• ΔΙΑΤΗΡΕΙΣΤΕ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΥΜΑΤΟΣ

• ΑΝΑΘΕΣΤΕ ΣΑΦΗ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ

ΔΙΑΛΟΓΗ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΥΓΕΙΑ
•ΓΡΗΓΟΡΗ-ΑΚΡΙΒΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΧΩΡΟΥ 

•ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΣΤΑ ΕΞΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: 

•1.ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΑΜΕΣΑ Η ΖΩΗ ΚΑΠΟΙΟΥ; 

•2.ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΛΛΟΙ ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ; 

•3.ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ ΕΙΔΙΚΟΥ; 
•4.ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟΣ;

ΑΣΦΑΛΕΙΑ-ΑΣΦΑΛΕΙΑ-ΑΣΦΑΛΕΙΑ

•Πρώτη προτεραιότητα για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών είναι η ασφάλεια της σκηνής του ατυχήματος.

•ΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΤΟ ΧΩΡΟ 

• ΕΚΤΙΜΗΣΤΕ ΠΙΘΑΝΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ  

•ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΑ ΔΙΕΡΧΟΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ (ΑΝΑΘΕΣΤΕ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ) 

•ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΤΕ ΣΗΜΑΝΣΗ 100 ΜΕΤΡΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ(ΠΡΟΕΙΔ/ΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ)

•Τοποθετείστε προειδοποιητικό τρίγωνο σε απόσταση τουλάχιστον 100 μέτρων από το ατύχημα και, αν είναι εφικτό, στείλτε άτομο στην ίδια απόσταση να προειδοποιεί τους επερχόμενους οδηγούς, έτσι ώστε να ελαττώνουν ταχύτητα. Αν το ατύχημα έχει γίνει σε δρόμο διπλής κατεύθυνσης, κάντε τις ίδιες ενέργειες και για το απέναντι ρεύμα, ενώ εάν το ατύχημα έχει γίνει βράδυ, προσπαθήστε τα άτομα που θα στείλετε να έχουν μαζί τους φακό και , αν είναι εφικτό, να φορούν γιλέκα με ανακλαστικά ή ρούχα με έντονο χρώμα. 

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΣΩΣΤΗ ΚΑΙ ΘΥΜΑΤΟΣ

•ΑΤΟΜΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ - ΜΗΝ ΕΚΤΙΘΕΣΤΕ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ 

•ΕΛΕΓΞΤΕ ΑΛΛΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ (ΑΝΑΦΛΕΞΗ,ΓΡΑΜΜΕΣ ΗΛ.ΡΕΥΜΑΤΟΣ…)

•ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΤΟ ΘΥΜΑ 

•ΔΙΑΚΟΨΤΕ ΠΑΡΟΧΗ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΥΣΙΜΟΥ (ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ) 

•Αφού έχετε ολοκληρώσει τις ενέργειες για την ασφάλεια της σκηνής του ατυχήματος, τότε και μόνο τότε πλησιάζετε το όχημα του τραυματία.
Ελέγξτε αν το όχημα είναι ασφαλές (π.χ. αν υπάρχει διαρροή καυσίμου) και, αφού το διασφαλίσετε, τότε μόνο συνεχίζετε. Διαφορετικά, ενεργοποιήστε τηλεφωνικά τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, τις οποίες απαρτίζουν άτομα που έχουν την απαραίτητη εκπαίδευση και εξοπλισμό για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.

•Επόμενη ενέργεια σας είναι να γυρίσετε τον διακόπτη της μίζας, σβήνοντας το αυτοκίνητο, να απομακρύνετε τα κλειδιά και να τα τοποθετήσετε σε εμφανές σημείο έξω από το αυτοκίνητο. Συνήθως, επιλέγουμε τον ουρανό του αυτοκινήτου, πάνω ακριβώς από τη θέση του οδηγού.

ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΕ ΤΟ ΘΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ (ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ) 

ΜΗΝ ΥΠΕΡΒΕΙΤΕ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΑΣ

ΚΛΗΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

•1.ΚΑΛΕΣΤΕ 166 

•
2.ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΣΗΣ ΜΕ ΑΚΡΙΒΕΙΑ 

•
3.ΔΩΣΤΕ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΗΛ. ΣΑΣ 

•
4.ΠΕΡΙΓΡΑΨΤΕ ΕΙΔΟΣ,ΑΡΙΘΜΟ ΚΑΙ ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΘΥΜΑΤΩΝ

•
 5.ΠΙΘΑΝΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ 

Καλώντας τον Ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112 μπορείτε να ενεργοποιήσετε ΕΚΑΒ, Πυροσβεστική, Αστυνομία και Λιμενικό. Προσοχή!!! Μην κλείσετε ποτέ πρώτοι το τηλέφωνο, ακόμη και αν θεωρείτε ότι έχετε αναφέρει όλες τις πληροφορίες που έχετε συλλέξει. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχετε παραλείψει κάτι. Επίσης, το εξειδικευμένο προσωπικό που θα σας απαντήσει, μπορεί να σας δώσει οδηγίες για τις περαιτέρω ενέργειες σας.

Συνεχίζεται...Ποιες ενέργειες θα πρέπει να κάνουμε στο τροχαίο; Βγάζουμε τον τραυματία από το αυτοκίνητο; Το κράνος από μοτοσυκλετιστή; Πως μπορούμε να βοηθήσουμε τον τραυματία χωρίς να του προξενήσουμε περαιτέρω βλάβες; Μέρος Δεύτερο

Με τη βοήθεια της συνάδελφου Σοφίας Χατζηλιάδου

Πηγές

ΕΚΑΒ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ
PHTLS
ΙΑΤΡΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΠΑΔΕΚΑΣ 
ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ - ΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ 
ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ