Η πρόοδος δεν είναι θέμα ταχύτητας, αλλά θέμα κατεύθυνσης..!

Το πώς οι πολίτες αντιλαμβάνονται ως πρόοδο τον πολλαπλασιασμό των αναγκών που επιφέρει η ίδια η κοινωνία είναι θέμα εκπαίδευσης και κουλτούρας, πόσο μάλλον όταν οι ανάγκες αυτές απευθύνονται στο μοναδικό κοινό σημείο αναφοράς: τον δρόμο! Αναφερόμενοι στην διαδικασία εκπαίδευσης και αξιολόγησης υποψηφίων και τακτικών οδηγών, δεν μπορούμε παρά να ομολογήσουμε ότι παραμένει σε μια διαρκή αναντιστοιχία με κάθε σύστημα Οδικής Ασφάλειας.

Σήμερα, οι νέες προσεγγίσεις της κινητικότητας διαμορφώνουν ήδη το τοπίο για τις πόλεις του μέλλοντος και για τους χρήστες των δρόμων. Παράλληλα, η οδήγηση παραμένει ως η πλέον πολύπλοκη, σοβαρή και επικίνδυνη πράξη που σε καθημερινή βάση εκτελείται από όλο και μεγαλύτερο πλήθος ανθρώπων. Είναι αυτονόητο λοιπόν πως η οδική ασφάλεια αποτελεί έναν ουσιώδη δείκτη της ποιότητας ζωής και του πολιτισμού μιας κοινωνίας.

Στη θεμελιώδη ανάγκη κίνησης, ωστόσο, η συνύπαρξη όλων των ανθρώπων, με τη διαφορετικότητά τους, αλλά πάντα με κοινό παρονομαστή την οδική ασφάλεια δεν κατέχει τον πρωτεύοντα ρόλο που της αρμόζει.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε 24 δευτερόλεπτα έχουμε έναν νεκρό και 6 τραυματίες στον δρόμο.

Οι Νέοι μας συμμετέχουν με ελλιπή έως και μηδενικά εφόδια στην Κοινωνία της Κυκλοφορίας! Η Εκπαίδευση των πολιτών σε σχέση με την μη μηχανοκίνητη κινητικότητα και την συμπεριφορά τους στον δρόμο, παραμένει ανεπαρκής. Ωστόσο το σύστημα κυκλοφορίας αποτελεί μια μορφή κοινωνικού περιβάλλοντος, το οποίο χρήζει την διαπαιδαγώγηση κάθε χρήστη υποχρεωτική!

Το σύστημα πιστοποίησης οδηγητικής επάρκειας και στην χώρα μας, αλλά και στην ΕΕ, διανύει περίπου το 80ο έτος της ηλικίας του, με τις ίδιες πάνω κάτω διαδικασίες και παραδοχές. Αυτό, τη στιγμή που τα οδικά συμβάντα (ατυχήματα και δυστυχήματα) εξακολουθούν να αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία θανάτου και αναπηρίας για τους νέους, τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ευρώπη.

Ποιος αλήθεια πιστοποιεί την επάρκεια ενός οδηγού; Με τι μέσα; Και ποια τα αποτελέσματα που έχει αποφέρει αυτή η πιστοποίηση;

Ακόμη και σήμερα, κοινός παρονομαστής στον τομέα της εκπαίδευσης και της πιστοποίησης των οδηγών αποτελεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία 91/439/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 29ης Ιουλίου 1991 για την άδεια οδήγησης, η οποία ορίζει ότι χορηγείται στους υποψηφίους οδηγούς μηχανοκινήτων οχημάτων οι οποίοι πέτυχαν σε εξέταση οδηγικής ικανότητας και συμπεριφοράς (θεωρητική και πρακτική)

Είναι προφανές ότι το παραπάνω σύστημα έχει αποτύχει παταγωδώς γιατί έχει αφαιρέσει από την εξίσωση βασικές μεταβλητές, όπως είναι τα παιδιά, οι ανάπηροι, οι ηλικιωμένοι οδηγοί, οι γονείς με τα καροτσάκια και γενικότερα η μη μηχανοκίνητη μετακίνηση.

Στον αντίποδα όλων αυτών, παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια ότι όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις κάνουν στροφή προς μια ριζικά διαφορετική πολεοδομική και κυκλοφοριακή οργάνωση. Εστιάζοντας στις οδικές μεταφορές, κινητοποιούνται απέναντι στην κλιματική αλλαγή, με στόχο τη μείωση ρύπανσης και άλλων επιπτώσεων του αυτοκινήτου. Εκπονούνται Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας που αντικαθιστούν τις συμβατικές κυκλοφοριακές μελέτες, θέτοντας διαφορετικές προτεραιότητες, με πρωταγωνιστή τον άνθρωπο

Ζητούμενο είναι η δημιουργία πόλεων της δημόσιας συγκοινωνίας, πόλεων του ποδηλάτου, του περπατήματος, της αξιοποίησης των μέσων μικρό-κινητικότητας, πόλεων φιλικών προς τον άνθρωπο.

Στόχος, λιγότερα αυτοκίνητα στον αστικό ιστό, χαμηλότερες ταχύτητες και αρμονική συνύπαρξη όλων όσων χρησιμοποιούν τον δρόμο με οποιοδήποτε μέσο.

Το οδικό περιβάλλον αποκτά προοδευτικά νέα μορφή και απαιτήσεις. Είναι προφανές ότι το να εκπαιδεύεις μια μικρή ομάδα χρηστών του δρόμου (οδηγούς μηχανοκινήτων οχημάτων) και να αφήνεις όλους τους υπολοίπους να χρησιμοποιούν τον δρόμο κατά το δοκούν, δεν είναι τελικώς αποτελεσματικό, και αυτό άλλωστε φανερώνουν τα παραπάνω στοιχεία.

Το όλο καθεστώς απόκτησης διπλώματος οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος πρέπει να αλλάξει εκ βάθρων. Κανείς πολίτης δεν μπορεί να γίνει καλός οδηγός, όταν δεν ξέρει να περπατάει και να προσανατολίζεται στον δρόμο. Είναι αναγκαία μια εκπαίδευση ολοκληρωμένης κινητικότητας για ευαισθητοποιημένους και υπεύθυνους πολίτες, με κύριο άξονα την συμμετοχή τους στον δρόμο και με ό,τι αυτό συνεπάγεται: το πώς λειτουργεί ο δρόμος (κανόνες και συμπεριφορές) αλλά και το πώς να συνυπάρχουμε σε αυτόν.

Η εκπαίδευσή αυτή θα απευθύνεται σε πέντε βασικές κατηγορίες:

1. γονείς,

2. μαθητές και μαθήτριες,

3. υποψήφιους απόκτησης διπλώματος οδήγησης,

4. τακτικούς οδηγούς,

5. λοιπούς χρήστες του δρόμου.

Θα διατρέχει όλο το σύστημα υποχρεωτικής εκπαίδευσης ως υποχρεωτικό μάθημα και θα πιστοποιεί γνώσεις και δεξιότητες ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, ώστε η κάθε ηλικιακή ομάδα να συμμετέχει στον δρόμο με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες.

Το αντικείμενο εκπαίδευσης για περπάτημα, ποδήλατο και δημόσια συγκοινωνία είναι πλούσιο και συναρπαστικό. Τεχνολογία και δίκτυα γίνονται όλο και πιο περίπλοκα. Ήδη στόλοι κοινόχρηστων ποδηλάτων και ηλεκτρικών αυτοκινήτων εξοπλίζουν τις πόλεις και εισάγουν νέους κανόνες κοινόχρηστης οικονομίας.

Η μικρό-κινητικότητα έχει κάνει δυναμικά την εμφάνισή της με κάθε δυνατή μορφή. Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό είναι προ των πυλών. Όλα τα παραπάνω έχουν ανθρωπολογικές αναφορές. Η εκπαίδευση για τη μετακίνηση στην πόλη είναι ακόμη πιο σημαντική από εκείνη για τα οχήματα. Ο αυριανός μετακινούμενος θα πρέπει να γνωρίζει τις προστατευόμενες περιοχές, ως οδηγός να τις παρακάμπτει, ενώ αντίθετα ως ποδηλάτης ή πεζός να τις εντάσσει στις διαδρομές του. Ο οδηγός θα γνωρίζει πού είναι ανεκτός και πού όχι και θα συνδυάζει διαδρομές και μέσα (από ενοικιαζόμενα ποδήλατα και πατίνια, μέχρι μέσα μαζικής μεταφοράς και περπάτημα). Πρόκειται για επιλογές που θα διδάσκονται και το παιδί και ο ενήλικας.

Ο τρόπος που μετακινούμαστε είναι πολύ φτωχός συγκρινόμενος με την πραγματική κινητικότητα που έχει ανάγκη ο άνθρωπος. Είναι στο χέρι μας να κάνουμε την υπέρβαση για την επόμενη γενιά, προς μια νέα κουλτούρα βιώσιμης κινητικότητας! :)

#diploma_kinitikotitas

΄Αρης Ζωγράφος